chu công là ai

Bách khoa toàn thư banh Wikipedia

Bạn đang xem: chu công là ai

Đối với những người dân mang tên tương tự động, coi Chu Văn công.

Chu Văn công 周文公
Thái phó thứ nhất
Chữ Hán: “tượng công Chu” (像公周) (đọc kể từ cần sang)
Tể tướng mạo mái ấm Chu
Nhiếp chính	? - ?
Nhiếp chính	Chu Thành vương
Tiền nhiệm	Người đầu tiên
Kế nhiệm	Chu Bình công
Thông tin cậy chung
Sinh	1143 TCN
Mất	?
Hậu duệ	Hậu duệ Cơ vịn Cầm Cơ Quân Trần Phàm Bá Cơ Linh Cơ Tú Mâu Thúc Tác Thúc Tế Thúc
Tên chan chứa đủ Chu Công Thụy hiệu Văn công (文公) Nguyên Thánh (元聖)
Hoàng tộc	nhà Chu
Thân phụ	Chu Văn Vương
Thân mẫu	Thái Tự

Chu Công (chữ Hán: 周公), thương hiệu thiệt là Cơ Đán (姬旦), thường hay gọi là Thúc Đán (叔旦), Chu Đán (週旦) hoặc Chu Văn công (周文公), là công thần khai quốc mái ấm Chu vô lịch sử vẻ vang Trung Quốc. Ông sở hữu công canh ty Chu Vũ vương vãi Cơ Phát lập rời khỏi mái ấm Chu, giành quyền cai trị Trung Hoa kể từ tay mái ấm Thương.

Sau khi Chu Vũ Vương bị tiêu diệt, Cơ Đán đã hỗ trợ Tân vương vãi là Chu Thành vương vãi thiết kế và trở nên tân tiến mái ấm Chu. Hình hình họa của ông vượt trội mang đến tấm lòng trung quân phò chúa, ko sinh dị tâm, thông thường được hậu thế về sau nói đến cùng theo với Y Doãn mái ấm Thương. Nhà Chu bên dưới sự nhiếp chủ yếu của ông vẫn vượt qua trở nên một nước uy lực, tạo ra nền móng mang đến công việc xây hình thành nền Văn minh Trung Hoa tỏa nắng rực rỡ về sau. Công lao lớn rộng lớn của Cơ Đán với việc trở nên tân tiến của Văn minh Trung Hoa khiến cho người tao gọi ông vị phục vụ là Chu Công, gạt bỏ cái brand name Cơ Đán, tạo cho nhiều người lầm tưởng Chu Công là tên gọi thiệt của ông.

Thời kì Võ Tắc Thiên, ông được truy trở nên Bao Đức vương (褒德王), Tống Chân Tông cải truy trở nên Văn Hiến vương (文憲王). Hậu thế về sau thông thường gọi ông với cái brand name Nguyên Thánh (元聖). Ông cũng là một trong những vô 41 vị công thần được thờ bên trên Đế vương vãi miếu (được mái ấm Minh, mái ấm Thanh thiết kế, vô bại liệt sở hữu thờ 41 vị công thần được reviews là tài năng và tận trung nhất qua quýt những triều đại).

Thân thế[sửa | sửa mã nguồn]

Cơ Đán là con cái loại tư của Chu Văn vương vãi Cơ Xương, sau vịn Ấp Khảo, Chu Vũ vương vãi và Quản Thúc Tiên. Ban đầu Cơ Đán thực hiện quan liêu bên dưới triều của Cơ Xương. Sau khi Cơ Xương thất lạc, Cơ Phát thay cho chức của phụ vương, bởi vịn Ấp Khảo bị vua Trụ mái ấm Thương sát sợ hãi, Cơ Đán thực hiện quan liêu canh ty anh bản thân ổn định lăm le triều chủ yếu, cùng theo với công thần không giống là Khương Tử Nha trở nên tân tiến quân team mái ấm Chu, từng bước tiến công mái ấm Thương đang được suy sụp.

Năm 1123 TCN, khi Khương Tử Nha nằm trong Cơ Phát lãnh đạo quân team vạc động trận chiến giành chống mái ấm Thương, Cơ Đán nằm trong rời khỏi mặt mày trận. Tại trận đưa ra quyết định ở Mục Dã, ông đã hỗ trợ Cơ Phát viết lách Mục thệ, kể lại toàn cỗ tội ác của vua Trụ. Quân Chu đại thắng, chi phí khử mái ấm Thương. Trong lễ đăng vương của Cơ Phát, Cơ Đán thế búa rộng lớn, và một người em không giống là Thiệu Công thế búa nhỏ đứng nhì mặt mày Cơ Phát thực hiện lễ cáo tế trời khu đất.

Phụ chủ yếu dẹp loạn[sửa | sửa mã nguồn]

Nhà Chu lật ụp mái ấm Thương thực hiện thiên tử, tuy nhiên để lưu lại lòng người, vẫn phân phong cho tất cả những người cũ ở trong nhà Thương thực hiện chư hầu. Vũ Vương mang đến con cái của Trụ Vương là Vũ Canh kế tiếp thống trị khu đất Ân để lưu lại hương thơm hoả mang đến mái ấm Ân. Các vùng xung xung quanh nhà Ân còn không yên, nên chia thành tía khu vực vực: phía bắc Triều Ca cho tới khu đất Bội^[1] phong mang đến em trai Vũ Vương là Hoắc Thúc; phía tấp nập Triều Ca là khu đất Vệ^[2] phong mang đến em vua là Quản Thúc, phía tây Triều Ca là khu đất Dung^[3] ông phong cho tất cả những người em không giống là Sái Thúc. Trên danh nghĩa, tía người em ông sở hữu trách cứ nhiệm hỗ trợ Vũ Canh tuy nhiên bên trên thực tiễn là nhằm giám sát, bởi vậy sử gọi là "Tam giám".

Chu Vũ Vương đăng vương khi tuổi tác đã tăng cao, lại nơm nớp nghĩ về nhiều về sự nước nên được vài ba năm thì vướng bệnh trở nặng. Ông sai người lập đàn tế, cầu khấn trước bài bác vị Thái Vương, Vương Quý và Văn Vương, hy vọng được bị tiêu diệt thay cho mang đến Chu Vũ Vương. Được vài ba hôm, bệnh lý của Vũ vương vãi thuyên hạn chế.

Tuy nhiên ko lâu tiếp sau đó, Chu Vũ Vương tái ngắt vạc căn bệnh và tạ thế (1143 TCN). Thái tử Tụng còn nhỏ lên nối ngôi, tức là Chu Thành Vương. Chu Công Đán được Chu Vũ Vương uỷ thác phụ chủ yếu mang đến con cháu. Ông đã mất lòng phù trợ Chu Thành Vương qua quýt tiến trình trở ngại nhất ở trong nhà Chu khi mới mẻ giành tổ chức chính quyền.

Ba người em không giống của Chu Vũ Vương là Quản Thúc Tiên, Hoắc Thúc Xử và Sái Thúc Độ được phong khu đất thực hiện "Tam giám" nhằm nom dòm Vũ Canh tuy nhiên lại nghe bám theo điều dụ của Vũ Canh, kế tiếp lật mái ấm Chu nhằm Phục hồi mái ấm Thương nên nằm trong khởi loàn. Quản Thúc sai người phao tin cậy rằng:

Chu công sở hữu thủ đoạn cướp ngôi vua

Chu Công bèn cho tới giãi bày với Khương Tử Nha và Thiệu công Thích rằng:

Tôi ko trốn rời việc, cần rời khỏi mặt mày canh ty mái ấm vua giải quyết và xử lý việc trị quốc, là vì thế kiêng dè sở hữu người ngăn chặn vương vãi thất mái ấm Chu.

Chu Công được phong ở nước Lỗ tuy nhiên ông ở lại triều đình thực hiện phụ chủ yếu quản lý từng việc. Ông mang đến con cái là Lỗ vịn Cầm thay cho bản thân về nước Lỗ thụ phong, trước lúc cút ông nhắn thăm dò vịn Cầm cần vô cùng khiêm nhượng và lưu giữ lễ nghĩa trong công việc trị quốc.

Không lâu sau, Quản Thúc Độ, Hoắc Thúc Xử và Sái Thúc Tiên canh ty Vũ Canh dấy binh của cục lạc Hoắc Địa nổi loàn chống mái ấm Chu. Chu Công và Thiệu công triệu tập dàn xếp xong xuôi việc nội chủ yếu, tiếp sau đó ông đem quân cút tấp nập chinh.

Xem thêm: amanda britain's got talent là ai

Qua 3 năm cuộc chiến tranh (1020 TCN), Chu Công vượt qua được quân nổi loàn. Ông giết thịt bị tiêu diệt Vũ Canh và Quản Thúc Tiên; bắt Hoắc Thúc Xử và Sái Thúc Độ cút đày ải. Tuy nhiên Chu Công vẫn ko trọn vẹn tận khử bọn họ mái ấm Ân. Ông phong mang đến tông thất mái ấm Ân là Vi Tử Khải ở nước Tống, phong khu đất Vệ của Quản Thúc trước đó mang đến trẻ em của Vũ Vương là Khang Thúc.

Củng cố tổ chức chính quyền mái ấm Chu[sửa | sửa mã nguồn]

Chế phỏng phân phong chư hầu[sửa | sửa mã nguồn]

Sau khi giành tổ chức chính quyền kể từ tay mái ấm Thương, Cơ Đán vẫn nằm trong Chu Vũ Vương thiết kế mái ấm Chu. Ban đầu là lăm le việc phân tách khu đất, phong tước đoạt mang đến những người dân sở hữu công. Định rời khỏi năm bậc tước: Công, Hầu, vịn, Tử, Nam. Chủ trương trúng đắn nhất là phong mang đến mái ấm quân sự chiến lược Lã Vọng (Khương Tử Nha) tước đoạt Công, thực hiện vua nước Tề ở miền tấp nập, canh ty việc trở nên tân tiến tài chính và ổn định lăm le miền tấp nập mái ấm Chu.

Sau khi dẹp loàn, tình hình ổn định lăm le, Chu công nơm nớp việc gia tăng tổ chức chính quyền. Trên hạ tầng sự phân phong chư hầu của Chu Vũ Vương, ông lăm le rời khỏi cơ chế phân phong bám theo huyết thống: cha truyền mang đến con cái trưởng. Tại thời khắc trước này còn chưa xuất hiện cơ chế truyền tử, như tình huống mái ấm Ân từng xảy ra: vua bị tiêu diệt thì em vua nối ngôi, sau khoản thời gian truyền không còn cho những em mới mẻ cho tới con cái trưởng của vua trước. Như vậy sở hữu rất nhiều sự lựa lựa chọn mang đến ngôi vua và rất dễ gây đấu giành vô nội cỗ tôn thất. Chu Công bỏ lỡ lệ này quyết tử quyền hạn của tôi một lòng canh ty con cháu là Thành vương vãi đăng vương, canh ty Chu Thành Vương vượt qua những người dân chú không giống và đưa ra lệ truyền tử.

Nước Chu ở về phía tây, xoàng xĩnh văn minh rộng lớn đối với những nước ở phương tấp nập. Chu Công mang đến học hỏi và giao lưu những tinh tuý của tất cả mái ấm Hạ và mái ấm Thương. Điểm lớn số 1 vô sự nghiệp của Chu Công là đặt điều lại cơ chế phân phong, phiên phiến cơ chế bại liệt như sau:

1. đất của thiên tử vuông vức 1 vạn dặm
2. đất của công vuông vức 1 ngàn dặm
3. đất của hầu vuông vức 5 trăm dặm
4. đất của bá vuông vức 100 dặm
5. đất của tử vuông vức 50 dặm

Mỗi năm một đợt thiên tử cút tuần thiên hạ nghe ca dao để hiểu dân tình. Hàng năm những chư hầu cần cho tới triều bái và nộp cống. trái lại thiên tử cần bảo đảm những chư hầu, nếu như chư hầu này tự ý làm cho chiến thiên tử tiếp tục với những chư hầu không giống rước quân tấn công trị. Nước này bị thất bát thiên tử cần canh ty lúa.

Một học tập fake Pháp^[ai?] nhận định rằng cơ chế phân phong chư hầu ở trong nhà Chu còn hiệu quả rộng lớn Liên Hợp Quốc thời buổi này. Tuy nhiên, thực tiễn lịch sử vẻ vang thanh lịch thời Đông Chu đã cho chúng ta biết ứng dụng tích vô cùng của cơ chế này chỉ triển khai được khi mái ấm Chu còn mạnh^{[cần dẫn nguồn]}.

Trong Luận ngữ còn nói đến việc Khổng Tử luôn luôn ở nằm mê thấy Chu Công, nếu mà lâu nhưng mà ko thấy nằm mê thì Khổng Tử nghĩ rằng tôi đã suy rồi.

Quy lăm le quý phái và lễ nghi[sửa | sửa mã nguồn]

Chu Công xác lập quý phái vô xã hội bao gồm có: thiên tử - chư hầu - khanh, đại phu - sĩ. Chế phỏng quý phái này được giai cấp cho cai trị những triều đại sau tiêu thụ và Chịu tác động thâm thúy sắc^[4].

Ông có khá nhiều hiến đâng trong công việc lăm le rời khỏi lễ thức và nhạc vô triều đình. Ông đưa ra những thiết chế như phong tước đoạt, triều loài kiến, thăm hỏi động viên, tang lễ, cúng tế... Đề rời khỏi quy lăm le về phục trang như "ngũ phục" (5 loại ăn mặc quần áo ngay khi sở hữu tang), "ngũ lễ", tân, quân, gia, tam tòng tứ đức... thực hiện mang đến mối liên hệ quý phái sở hữu tôn ti trật tự động, đảm bảo an toàn ổn định lăm le xã hội.

Ông đưa ra quy lăm le ngặt nghèo về nhạc sử dụng và điệu múa ở những quý phái không giống nhau: hội hè, yến tiệc, hít thú, ma mãnh chay... cần sở hữu loại riêng rẽ. Chế phỏng lễ nhạc nhưng mà Chu Công biên soạn rời khỏi kha khá hoàn hảo, hỗ trợ cho xã hội ổn định lăm le trật tự động và trở nên tân tiến. Lễ nhạc nhưng mà ông biên soạn rời khỏi cũng đều có tác động thâm thúy cho tới những triều đại sau này^[4].

Ngoài rời khỏi, ông triển khai việc xây tấp nập đô ở Lạc Ấp (Lạc Dương) là trung tâm vô thiên hạ bám theo ý muốn của Chu Vũ Vương lúc còn sinh sống. Nhà Chu truyền cho tới đời Chu Bình vương vãi vẫn đầu tiên thiên đô về trên đây.

Trao lại quyền hành[sửa | sửa mã nguồn]

Chu Công Đán thực hiện phụ chủ yếu vô 7 năm. Khi Chu Thành Vương lớn khôn, vẫn hoàn toàn có thể đảm đương quốc sự, ông trao lại việc triều chủ yếu mang đến vua mới mẻ. Có người gièm pha trộn ông với Thành Vương rằng:

Chu Công Đán mong muốn giành ngôi vẫn lâu, nếu như mái ấm vua ko cảnh giác thì dễ dàng xẩy ra nguy nan biến

Thành Vương tin cậy điều gièm pha. Để rời xích míc, Chu Công lùi về ở ẩn bên trên nước Sở. Sau này Thành Vương coi được sắc thư của ông vô cái rương quý mới mẻ làm rõ lòng trung thành với chủ và hăng hái của ông, vô cùng ăn năn hận và sai người cút đón ông về.

Sợ Thành Vương vẫn lớn khôn tiếp tục buông thả, Chu Công bèn viết lách "Đa thổ" kể lại bài học kinh nghiệm thoát nước ở trong nhà Thương; tiếp sau đó ông lại viết lách "Vô dật" nhằm khuyên nhủ Thành Vương cảnh giác vô quản lý và điều hành chính vì sự.

Không rõ rệt Chu Công thất lạc năm này và từng nào tuổi tác. Hình ảnh tận hưởng của ông với đời sau rất rộng lớn. Ông cùng theo với Y Doãn mái ấm Thương sẽ là những tấm kiểu mẫu mực mang đến đời sau về lòng trung thành với chủ, tài năng phò tá vua nhỏ, gia tăng những tổ chức chính quyền mới mẻ xây dựng trụ vững vàng vô yếu tố hoàn cảnh trở ngại.

Xem thêm: lã giang trung là ai

Gia đình[sửa | sửa mã nguồn]

• Cha: Chu Văn Vương
• Mẹ: Thái Tự
• Con cái :
• Lỗ vịn Cầm, vua thứ nhất nước Lỗ

Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Nhà Chu
• Chu Vũ Vương
• Vũ Canh
• Chu Thành Vương
• Phong kiến
• Xuân Thu

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Sử ký Tư Mã Thiên - Những điều ko biết, Bùi Hạnh Cẩn và Việt Anh dịch (2007), Nhà xuất phiên bản Văn hóa vấn đề, thiên:
  • Chu phiên bản kỷ
• Tiêu Lê, Mã Ngọc Chu, Lã Diên Đào (2004), 100 người nam nhi sở hữu tác động cho tới lịch sử vẻ vang Trung Quốc, Nhà xuất phiên bản Chính trị quốc gia
• Chu Mục, Trần Thâm mái ấm biên (2003), 365 truyện cổ sử tinh lọc Trung Quốc, luyện 1, Nhà xuất phiên bản Thanh niên

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]