Bách khoa toàn thư hé Wikipedia
Chu Văn An 朱文安 | |
---|---|
Văn Trinh Công | |
![]() Tượng thờ Phố Chu Văn An bên trên Văn Miếu – Quốc Tử Giám Bạn đang xem: chu văn an là ai | |
Tên húy | Chu An (朱安) |
Tên chữ | Linh Triệt (靈徹) |
Tên hiệu | Tiều Ẩn (樵隱) |
Bút danh | Tiều Ẩn |
Thụy hiệu | Văn Trinh |
Thông tin cậy cá nhân | |
Sinh | |
Tên húy | Chu An (朱安) |
Ngày sinh | 25 mon 8, 1292 |
Nơi sinh | Thăng Long, Đại Việt |
Mất | |
Thụy hiệu | Văn Trinh |
Ngày mất | 1370 (77–78 tuổi) |
An nghỉ | núi Phượng Hoàng, phường Văn An, TP.HCM Chí Linh, tỉnh Hải Dương |
Giới tính | nam |
Gia quyến | |
Thân phụ | Chu Văn Thiện |
Thân mẫu | Lê Thị Chuân |
Học vấn | Thái học viên (Tiến sĩ) |
Chức quan | Tư nghiệp Quốc Tử Giám |
Tước hiệu | Văn Trinh Công |
Nghề nghiệp | Nhà giáo, lương y, |
Tôn giáo | Nho giáo |
Quốc gia | Đại Việt |
Triều đại | Nhà Trần |
Sáng tác nổi bật | Thất trảm sớ |
|
Chu Văn An (25 mon 8 năm 1292 - 1370), thương hiệu thiệt là Chu An, hiệu là Tiều Ẩn, tên tự là Linh Triệt, là một trong những căn nhà giáo, lương y, quan tiền viên Đại Việt cuối thời Trần, "danh nhân văn hóa truyền thống thế giới"[1]. Sau Khi mất mặt, ông được vua Trần truy phong tước đoạt Văn Trinh công nên đời sau quen thuộc gọi là Phố Chu Văn An hoặc Chu Văn Trinh. Ông được Đại Việt sử ký toàn thư nhận xét là ông tổ của những căn nhà nho nước Việt.
Ông được gọi là kẻ thầy của từng thời đại, căn nhà giáo lỗi lạc của nước ta, tiếp tục dành riêng cả cuộc sống cho việc nghiệp dạy dỗ học tập, với triết lý dạy dỗ nhân bản, ko phân biệt nhiều túng thiếu, học tập song song với thực hành thực tế, học tập trong cả đời để tìm hiểu, nhằm thao tác làm việc và hiến đâng cho tới xã hội. Tư tưởng tê liệt của ông không chỉ với tác động cho tới nhiều mới người nước ta mà còn phải góp thêm phần cách tân và phát triển những độ quý hiếm nhân bản vô điểm. Quan điểm dạy dỗ của ông với những độ quý hiếm tiến thủ cỗ vượt lên thời đại, thân mật với mục tiêu dạy dỗ của trái đất lúc bấy giờ.
Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]
Chu Văn An quê quán ở làng mạc Văn Thôn, Quang Liệt, thị xã Thanh Đàm (nay nằm trong thôn Văn, xã Thanh Liệt, thị xã Thanh Trì, Hà Nội).
Ông là kẻ thẳng thắn, từng đỗ Thái học viên tuy nhiên ko đi ra thực hiện quan tiền tuy nhiên hé ngôi trường dạy dỗ học tập ở làng mạc Huỳnh Cung, mặt mũi tê liệt sông Tô Lịch. Ông với công rộng lớn trong công việc quảng bá, dạy dỗ tư tưởng đạo đức nghề nghiệp Khổng giáo vô nước ta. Vua Trần Minh Tông (1300–1357) chào ông đi ra thực hiện tư nghiệp Quốc tử giám, dạy dỗ cho tới Thái tử Trần Vượng, tức là vua Trần Hiến Tông sau này. Đến đời Dụ Tông, thấy quyền thần thực hiện nhiều điều vô đạo, ông dưng Thất trảm sớ nài chém bảy thương hiệu gian tham nịnh nọt, tuy nhiên vua ko nghe. Ông ngán chán nản kể từ quan tiền về ở núi Phượng Hoàng (Chí Linh, Hải Dương), lấy hiệu là Tiều ẩn (người hái củi ở ẩn) dạy dỗ học tập, viết lách sách cho đến Khi mất mặt.
Được tôn kính[sửa | sửa mã nguồn]
Cuộc đời thanh bạch và tiết toá của ông là tấm gương sáng sủa của thời phong loài kiến nước ta. Ông là một trong những vô số cực kỳ không nhiều bậc hiền đức nho được thờ ở Văn Miếu. Sự nghiệp của ông được ghi lại vô văn bia ở Văn Miếu-Quốc Tử Giám.
Hiện ni còn lăng tẩm và đền rồng thờ của ông phía trên núi Phượng Hoàng, nằm trong xã Văn An; cơ hội Khu di tích lịch sử Côn Sơn khoảng tầm 4 km. Đây là một trong những điểm di tích lịch sử văn hóa truyền thống và danh thắng, với cảnh rừng thông đẹp mắt trùng điệp, với đền rồng thờ cũ và mới nhất xây kết thúc trong năm 2007. Lăng mộ Phố Chu Văn An trực thuộc Khu di tích lịch sử này. Lễ hội vô mon tám và mon một, trọng hội vào trong ngày 25-8 và 26-11. Khu di tích lịch sử được xếp thứ hạng năm 1998.
Tên ông còn được mệnh danh cho những dự án công trình công nằm trong, như trên phố, ngôi trường học tập.
Xem thêm: doctor strange là ai

Câu đối thờ Chu An:[sửa | sửa mã nguồn]
Trần vắng vẻ demo hà thời, dục vịnh đại phi hiền đức fake lạc'
- Phượng quật tồn ẩn xứ, trĩ lưu ngôi trường ngưỡng triết nhân phong
Dịch:
- Cuối đời Trần là thời nào là, dìm vịnh rong nghịch tặc há chẳng nên là cái thú phấn chấn của bậc hiền đức giả?
- Núi Phượng vẫn còn đó vết tích ở ẩn, đỉnh non vẫn mãi mãi ngưỡng mộ tư thế của kẻ triết nhân!
- Ông được Đại Việt sử ký toàn thư chép:
- An (người Thanh Đàm), tính cương nghị, trực tiếp thắn, sửa bản thân trong sáng, bền lưu giữ tiết toá, ko cầu lợi lộc. Ông trong nhà xem sách, học tập vấn tinh anh thông, có tiếng xa gần, học tập trò tràn cửa ngõ, thông thường với kẻ đỗ đại khoa, vô cơ quan chính phủ. Như Phạm Sư Mạnh, Lê Quát đã thử hành khiển vẫn lưu giữ lễ học tập trò, lúc tới thăm hỏi thầy thì lễ chất vấn ở bên dưới chóng, được thì thầm với thầy vài ba câu rồi ra đi thì lấy thực hiện mừng lắm. Kẻ nào là xấu xa thì ông nghiêm ngặt xung khắc trách cứ mắng, thậm chí còn la hét ko cho tới vô. Ông là kẻ trong sáng, trực tiếp thắn, nghiêm ngặt nghị, lẫm liệt kinh hãi cho tới như thế đấy. Minh Tông chào ông dạy dỗ hoàng thái tử học tập.
- Dụ Tông ham nghịch tặc bời chểnh mảng chính vì sự, quyền thần nhiều kẻ thực hiện trái ngược luật lệ nước, An khuyên nhủ can, Dụ Tông ko nghe, bèn dưng sớ nài chém bảy thương hiệu nịnh nọt thần, đều là những kẻ quyền thế được vua yêu thương. Người bấy giờ gọi là "Thất trảm sớ". Sớ kéo lên tuy nhiên ko được vấn đáp, ông ngay tắp lự treo nón về quê.
- Ông mến núi Chí Linh, bèn cho tới ở đấy. Khi nào là với triều hội rộng lớn thì cho tới kinh sư. Dụ Tông lấy chính vì sự trao cho tới ông, ông kể từ chối không sở hữu và nhận. Hiến Từ thái hoàng thái hậu bảo: "Ông tao là kẻ ko thể nào là bắt thực hiện tôi được, tao sai bảo thế nào là được ông ta?". Vua sai nội thần lấy ăn mặc quần áo ban cho tới ông. Ông lễ tạ kết thúc, ngay tắp lự lấy cho những người không giống không còn. Thiên hạ đều nghĩ rằng bậc hùng vĩ.
- Đến Khi Dụ Tông băng, quốc thống suýt mất mặt, nghe tin cậy những quan tiền cho tới lập vua, ông mừng lắm. Chống can cho tới nài bái yết, kết thúc lại nài về bên quê, kể từ chối không sở hữu và nhận chức gì. Khi ông mất mặt Vua sai quân cho tới tế, tặng thưởng thương hiệu thụy, không nhiều lâu sau với mệnh lệnh cho tới tòng tự động ở Văn miếu.
- Những căn nhà nho nước Việt tao được sử dụng ở đời ko nên rất ít, tuy nhiên kẻ thì chỉ suy nghĩ cho tới công danh và sự nghiệp, kẻ thì thường xuyên băn khoăn về phú quý, kẻ lại a tòng với đời, kẻ chỉ cốt ăn lộc lưu giữ thân mật, chưa xuất hiện ai chịu đựng chú tâm cho tới đạo đức nghề nghiệp, tâm trí cho tới việc gom vua nêu đức đảm bảo chất lượng, cho tới dân được nhờ ơn. Như Tô Hiến Thành đời Lý, chu Văn Trinh đời Trần, có lẽ rằng ngay sát được như vậy. Nhưng Hiến Thành bắt gặp được vua thông minh cho nên vì thế công danh và sự nghiệp, sự nghiệp được thấy tức thì đương thời. Văn Trinh ko bắt gặp vua anh minh nên chủ yếu học tập của ông, đời sau mới nhất thấy được. Hãy lấy Văn Trinh tuy nhiên rằng, thờ vua vớ trực tiếp thắn can ngăn, xuất xử thì tuân theo nghĩa lý, đào tạo và giảng dạy nhân tài thì công khanh đều ở cửa ngõ ông tuy nhiên đi ra, tiết toá hùng vĩ thì thiên tử cũng ko thể bắt thực hiện tôi được. Huống chi thế lối hoàng tuy nhiên đạo thực hiện thầy được nghiêm ngặt, tiếng nói lẫm liệt tuy nhiên bọn phỉnh hót nên kinh hoảng. Ngàn năm về sau, nghe tư thế của ông, há ko thực hiện cho tới kẻ điêu ngoa trở nên liêm chủ yếu, người yếu đuối xoàng xĩnh biết tự động lập được hoặc sao? Nếu không kiếm hiểu vẹn toàn cớ, thì có lẽ ai biết thụy hiệu của ông xứng danh với quả đât của ông. Ông thực xứng danh xem như là ông tổ của những căn nhà nho nước Việt tao tuy nhiên thờ vô Văn Miếu. [2]
Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]
- Thất trảm sớ
- Tiều ẩn thi đua tập
- Tiều ẩn quốc ngữ thi đua tập
- Tứ thư thuyết ước
- Giang đình tác
- Linh quật tạp hứng
- Miết trì
- Nguyệt tịch cỗ Tiên Du quật tùng kính
- Thứ vận tặng Thủy Vân đạo nhân
- Xuân đán
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Thất trảm sớ
- Trường Chu Văn An
Hình ảnh[sửa | sửa mã nguồn]
-
Tượng thờ Phố Chu Văn An bên trên Văn Miếu-Quốc Tử Giám
-
Xem thêm: roald dahl là ai
Tranh thờ Phố Chu Văn An vô Văn Miếu - Văn Miếu bên trên Hà Nội
-
Tượng Phố Chu Văn An bên trên Văn Miếu Trấn Biên - Đồng Nai
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
Liên kết khác[sửa | sửa mã nguồn]
- Chu Văn An: Tiểu sử, cuộc sống với việc góp phần cho tới nền giáo dục " https://chiase24.com/chu-van-an.html"
- CHU VĂN AN – NGƯỜI THẦY CHUẨN MỰC MUÔN ĐỜI CỦA VIỆT NAM: https://www.cdspkg.edu.vn/cac-don-vi/to-chuc-chinh-tri-xa-hoi/hoi-khuyen-hoc/321-chu-van-an-nguoi-thay-chuan-muc-muon-doi-cua-viet-nam
- Người thầy vĩ đại mãi lưu danh: https://www.holaai.org/2021/07/chu-van-an.html
Bình luận