hùng vương là ai

By Admin 18/09/2023 0

Tượng Hùng Vương vô Khu tưởng vọng những Vua Hùng bên trên Công viên Tao Đàn
"Bảo vật quốc gia" - Phù điêu Quốc tổ Lạc Long Quân và những hero thời đại Hùng Vương được lưu lưu giữ bên trên Đền Nội Bình Đà, xã Bình Minh, thị xã Thanh Oai, thành phố Hồ Chí Minh TP. hà Nội.

Hùng Vương (chữ Hán: 雄王) hoặc vua Hùng (chữ Nôm: 𤤰雄) là cơ hội gọi giành riêng cho những vị vua nước Văn Lang của những người Lạc Việt, tồn bên trên vào thời gian thế kỷ 7 cho tới thế kỷ 2 trước công nguyên vẹn.

Bạn đang xem: hùng vương là ai

Loạt bài
Lịch sử Việt Nam 		Bản đồ vật Việt Nam

Thời chi phí sử

Hồng Bàng

An Dương Vương

Bắc nằm trong chuyến I (207 TCN – 40)
   Nhà Triệu (207 – 111 TCN)
Hai Bà Trưng (40 – 43)
Bắc nằm trong chuyến II (43 – 541)
   Khởi nghĩa Bà Triệu
Nhà Tiền Lý và Triệu Việt Vương (541 – 602)
Bắc nằm trong chuyến III (602 – 905)
   Mai Hắc Đế
   Phùng Hưng
Tự chủ (905 – 938)
   Họ Khúc
   Dương Đình Nghệ
   Kiều Công Tiễn
Nhà Ngô (938 – 967)
   Loạn 12 sứ quân
Nhà Đinh (968 – 980)
Nhà Tiền Lê (980 – 1009)
Nhà Lý (1009 – 1225)
Nhà Trần (1225 – 1400)
Nhà Hồ (1400 – 1407)
Bắc nằm trong chuyến IV (1407 – 1427)
   Nhà Hậu Trần
   Khởi nghĩa Lam Sơn
Nhà Hậu Lê
   Nhà Lê sơ (1428 – 1527)
   Lê
   trung
   hưng
(1533 – 1789)		 Nhà Mạc (1527 – 1592)
Trịnh–Nguyễn
phân tranh
Nhà Tây Sơn (1778 – 1802)
Nhà Nguyễn (1802 – 1945)
   Pháp nằm trong (1887 – 1945)
   Đế quốc nước Việt Nam (1945)
Chiến giành giật Đông Dương (1945 – 1975)
   Việt Nam Dân mái ấm Cộng hòa
   Quốc gia nước Việt Nam
   Việt Nam Cộng hòa
   Cộng hòa Miền Nam Việt Nam
Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (từ 1976)

Xem thêm

  • Vua Việt Nam
  • Nguyên thủ Việt Nam
  • Các quốc gia cổ
  • Niên biểu lịch sử dân tộc Việt Nam
sửa

Sử liệu[sửa | sửa mã nguồn]

Trong sử liệu nước Việt Nam, Hùng Vương được nói đến vô Lĩnh Nam chích quỷ quái (đời Lý-Trần) nằm trong truyền thuyết Âu Cơ-Lạc Long Quân. Đại Việt sử lược đời Trần cũng đều có biên chép "Đến đời Trang Vương mái ấm Chu (696-682 trước Công nguyên-ND) ở cỗ Gia Ninh với người kỳ lạ, sử dụng thuật ảo qui phục được những cỗ lạc, tự động xưng là Hùng Vương đóng góp đô ở Văn Lang, bịa đặt quốc hiệu là Văn Lang, phong tục thuần lương lậu chơn hóa học, chính vì sự sử dụng lối thắt gút.Truyền được 18 đời đều xưng là Hùng Vương (có phiên bản dịch là Đối Vương, 碓王)."[1] Đại Việt sử ký toàn thư thời Hậu Lê đầu tiên đem Hùng Vương thực hiện quốc tổ.

Trong sử liệu Trung Quốc, tên tuổi "Hùng Vương" được biên chép vô sách Thái Bình quảng ký, thế kỷ loại X, dẫn Nam Việt chí khoảng chừng thế kỷ V: "Vùng khu đất Giao Chỉ đặc biệt phì nhiêu, di dân cho tới ở, mới đầu biết trồng ghép. Đất đen sạm xốp. Khí khu đất hùng (mạnh). Vì vậy ruộng ấy gọi là ruộng Hùng, dân ấy là dân Hùng."

Sử kí, quyển 113, Nam Việt liệt truyện, 53, Sách ẩn (thời Nhà Đường – Tư Mã Trinh soạn) dẫn Quảng châu kí chép:

“Quận Giao Chỉ với ruộng Lạc, dân coi nước thủy triều tăng lên và giảm xuống tuy nhiên thực hiện ăn ở ruộng ấy nên được sắp xếp thương hiệu là kẻ Lạc. Có những chức Lạc Vương – Lạc hầu, những thị xã tự động bịa đặt chức Lạc tướng mạo treo ấn đồng dải xanh rớt, tức là chức Lệnh-Trưởng thời buổi này vậy. Sau ê con cái vua Thục đem quân tấn công Lạc Hầu, tự động xưng là An Dương Vương, trị ở thị xã Phong Khê.

Cựu Đường thư (viết thời Hậu Tấn – Lưu Hú biên soạn, năm 945 SCN), quyển 41, Chí 21, Địa lí 4, dẫn Nam triều công nghiệp thao diễn chí (viết thời Lưu Tống, 420 – 479) chép:

“Đất quận Giao Chỉ cực kỳ phì nhiêu, thời trước với quân trưởng gọi là Hùng Vương, phụ tá là Hùng Hầu...".

Đoạn này tương tự động với mô tả về Giao Chỉ vô Quảng Châu ký (thế kỷ IV) và Thủy Kinh chú (thế kỷ VI) trích Giao Châu nước ngoài vực ký thế kỷ IV. Tuy nhiên những sách này sẽ không ghi là "Hùng Vương" (雄王) tuy nhiên ghi là "Lạc Vương" (雒王). Hai chữ này ghi chép tương tự nhau nên rất có thể vẫn với sự lầm lẫn Lúc biên chép.

Truyền thuyết[sửa | sửa mã nguồn]

Theo truyền thuyết, Hùng Vương loại I là đàn ông của Lạc Long Quân, đăng quang vô năm 2524 trước công nguyên vẹn, bịa đặt quốc hiệu là Văn Lang, phân chia nước thực hiện 15 cỗ, truyền đời cho tới năm 258 trước công nguyên vẹn thì bị Thục Phán (An Dương Vương) của tộc Âu Việt lắc thoát nước.[2] Truyền thuyết về Hùng Vương được biên chép lại chuyến trước tiên vào thời gian cuối đời Trần bên trên Hồng Bàng Thị truyện vô sách Lĩnh Nam Trích quái; sau này được sử gia Ngô Sĩ Liên tiến hành Đại Việt Sử kí Toàn thư ở cuối thế kỉ XV.[3]

Xưa con cháu tía đời của Viêm Đế bọn họ Thần Nông là Đế Minh sinh đi ra Đế Nghi, sau Đế Minh nhân lên đường tuần phương Nam, cho tới Ngũ Lĩnh lấy phụ nữ Vụ Tiên, sinh đi ra Lộc Tục. Lộc Tục là bậc thánh trí lanh lợi, Đế Minh đặc biệt yêu thương quý, mong muốn mang lại nối ngôi. Lộc Tục cố nhường nhịn mang lại anh, không đủ can đảm vâng mệnh. Đế Minh mới nhất lập Đế Nghi (anh trai Lộc Tục) là con cái nối ngôi, làm chủ phương Bắc là nước Xích Thần, phong Lộc Tục thực hiện Kinh Dương Vương, làm chủ phương Nam, những cỗ tộc Bách Việt, gọi là nước Xích Quỷ.[4]

Kinh Dương Vương Lúc xuống Thủy phủ, vẫn lấy phụ nữ Long Vương Động Đình Quân thương hiệu là Thần Long Long Nữ sinh đi ra Lạc Long Quân. Lạc Long Quân thay cho phụ vương trị nước Xích Quỷ, còn Kinh Dương Vương ko hiểu rõ đã đi được đâu sau thời điểm truyền vị. Đế Nghi truyền ngôi mang lại đàn ông là Đế Lai thống trị phương Bắc, Đế Lai nhân thiên hạ vô sự tuy nhiên lên đường du ngoạn mọi chỗ, trải qua nước Xích Quỷ, thấy Lạc Long Quân vẫn về Thủy phủ, ngay tắp lự lưu phụ nữ của tớ là Âu Cơ ở lại ê.[5]

Lạc Long Quân quay trở lại, thấy Âu Cơ xinh đẹp nhất, ngay tắp lự biến đổi trở thành chàng trai phong tú mỹ lệ, Âu Cơ ưng theo gót, Lạc Long Quân ngay tắp lự rước nường về núi Long Trang. Hai đứa ở cùng nhau 1 năm, sinh đi ra quấn trăm trứng, sinh đi ra trăm con người đàn ông dũng mãnh khác người. Lạc Long Quân ở lâu bên dưới Thủy phủ, Âu Cơ vốn liếng là kẻ Bắc quốc, lưu giữ mái ấm ngay tắp lự gọi Long Quân quay trở lại. Âu Cơ phát biểu với Lạc Long Quân:

Thiếp vốn liếng người Bắc, nằm trong ở một điểm với Quân, sinh được một trăm đàn ông tuy nhiên ko gì cúc chăm sóc, van lơn nằm trong theo gót nhau không nên xa thẳm vứt, làm cho tớ là kẻ ko ông chồng, ko phu nhân, 1 mình vò võ.

Lạc Long Quân bảo rằng:

Ta là loại Long, phát triển ở Thủy tộc; nường là tương tự Tiên, người bên trên khu đất, vốn liếng chẳng như nhau, tuy rằng rằng khí âm khí và dương khí phù hợp và lại với con cái tuy nhiên phương viên sự không tương đồng, thủy hỏa tương tự khắc, khó khăn tuy nhiên ở cùng với nhau ngôi trường cửu. Bây giờ nên ly biệt, tớ đem năm mươi con cái về Thủy phủ, phân trị những xứ, năm mươi con cái theo gót nường phía trên khu đất, phân chia nước tuy nhiên thống trị, mặc dù lên núi xuống nước tuy nhiên với việc thì nằm trong nghe ko được vứt nhau.[5]

Âu Cơ nằm trong năm mươi người đàn ông ở bên trên Phong Châu, tự động tôn vinh người con cái trưởng lên thực hiện vua, lấy hiệu là Hùng Vương.[5]

Hùng Vương đăng quang, bịa đặt quốc hiệu là Văn Lang, phân chia nước đi ra thực hiện 15 cỗ là: Giao Chỉ, Chu Diên, Vũ Ninh, Phúc Lộc, Việt Thường, Ninh Hải, Dương Tuyền, Lục Hải, Vũ Định, Hoài Hoan, Cửu Chân, Bình Văn, Tân Hưng, Cửu Đức; đóng góp đô ở cỗ Văn Lang, Phong Châu.

Trong Đại Việt Sử ký Toàn thư, sử gia Ngô Sĩ Liên với câu nói. bàn:

Sự nghiệp[sửa | sửa mã nguồn]

Lãnh thổ của nước Văn Lang được xác lập ở chống đồng vì chưng sông Hồng, phía phía đông bắc giáp với Âu Việt, phía tây-bắc với mọi tỉnh miền bắc nước ta nước Việt Nam và 1 phần khu đất tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc thời buổi này, phía nhộn nhịp giáp với hải dương Đông, phía tây tiếp giáp và xuôi theo mặt hàng núi Hoàng Liên Sơn (thuộc Tỉnh Lào Cai, Sơn La ngày nay), phía nam giới giáp Hồ Tôn Tinh (hay Hồ Tôn), một vương quốc Champa cổ. Dân số của Văn Lang khoảng chừng 40, 50 vạn người, hầu hết phân bổ ở chống trung du, hạ du sông Hồng và sông Mã.

Hùng Vương sai những em trai phân trị, bịa đặt em loại thực hiện Tướng võ, Tướng văn. Tướng văn gọi là Lạc Hầu, Tướng võ là Lạc Tướng, đàn ông vua gọi là Quan Lang, phụ nữ vua gọi là Mị Nương, quan tiền Hữu ty gọi là Bố Chính, thần bộc, bầy tớ gọi là nô tỳ, xưng thần là khôi, đời phụ vương truyền con cái nối gọi là phụ đạo, thay cho đời truyền nhau cho tới hiệu là Hùng Vương ko thay đổi.[7]

Sách Đại Việt Sử ký Toàn thư chép phần trước tiên mệnh danh là Kỷ Hồng Bàng thị, 3 đái mục là Kinh Dương Vương, Lạc Long Quân và Hùng Vương. Sách Lĩnh Nam chích quỷ quái mệnh danh là Truyện Hồng Bàng.[8]

Theo sách Khâm tấp tểnh Việt sử Thông giám cương mục: Theo sách An Nam chí nguyên của Cao Hùng Trưng chép. Giao Chỉ trùng hợp bịa đặt thực hiện quận thị xã, bấy giờ với ruộng Lạc, theo gót nước triều tăng lên và giảm xuống tuy nhiên làm đồng, khai khẩn ruộng ấy là Lạc dân, cai trị dân ấy là Lạc Vương, người canh ty việc là Lạc Tướng: đều sử dụng ấn đồng thao xanh rớt. Nước gọi là Văn Lang. Phong tục thuần phác, mộc mạc, chưa xuất hiện chữ nghĩa, còn sử dụng lối thắt nút thừng thực hiện lốt ghi nhớ; truyền được mươi tám chi.[9]

Có một vài mối cung cấp sử học tập ghi chép về bờ cõi của vua Hùng, phía tây cho tới Ba Thục (Tứ Xuyên, Trung Quốc), phía bắc cho tới hồ nước Động Đình (Hồ Nam, Trung Quốc), phía nam giới giáp nước Hồ Tôn, tức nước Chiêm Thành,[7] là lầm lẫn với nước Xích Quỷ vô truyền thuyết của những người Bách Việt cổ. Nước Văn Lang nằm trong tộc người Lạc Việt chỉ là một trong vô số những tộc người Bách Việt, và cũng chính là tổ tiên của những người Kinh thời buổi này. Lạc Việt cùng theo với Âu Việt là 2 tộc người Bách Việt sinh sống bên trên vùng khu đất phía nam giới. Sau này An Dương Vương (tên thông thường gọi là Thục Phán), vua nước Âu Việt (nằm ở phía tây-bắc nước Văn Lang), vượt qua vua Hùng của nước Văn Lang lập nên nước Âu Lạc. Dân số Âu Lạc thời này cũng chỉ tầm 70 vạn, 80 vạn người. Nếu bờ cõi Văn Lang mong muốn giáp Ba Thục, Tứ Xuyên và Hồ Động Đình, Hồ Nam thì nên bao hàm cả những tỉnh Quý Châu (diện tích 176.167 km²) và Hồ Nam (diện tích 210.000 km²), phần rộng lớn tỉnh Vân Nam (diện tích 394.000 km²), 1 phần tỉnh Quảng Tây (diện tích 236.700 km²) của Trung Quốc.

Ngoại giao[sửa | sửa mã nguồn]

Theo truyền thuyết, năm 2557-2258 TCN, tức năm Mậu Thân loại 5 đời Đường Nghiêu, Hùng Vương sai sứ quý phái tặng vua Nghiêu con cái rùa thần có lẽ rằng rộng lớn ngàn tuổi tác, bản thân rùa rộng lớn tía thước, bên trên sườn lưng với văn khoa đẩu ghi việc kể từ Lúc trời khu đất mới nhất banh đem quay trở lại sau. Vua Nghiêu sai chép lấy gọi là Quy lịch (lịch rùa). Tuy nhiên trên đây đơn thuần truyền thuyết chứ không tồn tại biên chép chủ yếu sử xác nhận.

Năm 1110 TCN, chủ yếu sử Trung Quốc ghi rằng với xứ Việt Thường sai sứ qua chuyện tặng Chu Thành vương vãi một con cái chim trĩ Trắng.[10]

Văn hóa[sửa | sửa mã nguồn]

Thời Lạc Long Quân trị vì thế, mái ấm vua dạy dỗ dân ăn diện, chính thức với trật tự động về vua tôi, tôn ti, với luân thông thường về phụ vương con cái, phu nhân ông chồng.

Dân ở rừng núi xuống sông ngòi tấn công cá, thông thường bị uỷ thác long thực hiện hoảng sợ nên tâu lại với Hùng Vương. Hùng Vương bảo rằng: Ở núi là loại Long cùng theo với thủy tộc với không giống, bọn bọn chúng ưa đồng tuy nhiên ghét bỏ dị cho nên vì thế mới nhất xâm hại. Bèn lấy mực xăm hình thủy quỷ quái ở thân thích thể, tránh khỏi nàn uỷ thác long cắm hoảng sợ. Tục xăm bản thân của Bách Việt chính thức kể từ trên đây.

Ban đầu vì thế ăn diện ko đầy đủ, nên lấy vỏ cây thực hiện áo đem, đan cỏ ống thực hiện chiếu ở, lấy cốt gạo thực hiện rượu, lấy cây quang đãng bác sĩ, cây soa đồng thực hiện bánh; lấy ráng thú, cá tôm thực hiện nước mắm; lấy rễ gừng thực hiện muối; lấy dao cày, lấy nước ghép, khu đất trồng nhiều gạo nếp, lấy ống tre thổi cơm trắng. Gác cây thực hiện mái ấm nhằm tách hổ báo; tách cụt đầu nhằm tiện vô rừng núi, con cái đẻ đi ra lót lá chuối mang lại ở, mái ấm với người bị tiêu diệt thì giã cối gạo khiến cho láng giềng nghe chạy cho tới canh ty. Trai gái cưới nhau trước không còn lấy muối hạt thực hiện lễ chất vấn, rồi sau mới nhất thịt trâu nhằm thực hiện lễ trở thành hít, đem cơm trắng nếp vô vào chống nằm trong ăn cùng nhau mang lại không còn, rồi sau mới nhất tương thông.[5]

“ Lúc lúc này, vua tôi nằm trong lên đường cày, phụ vương con cái tắm cộng đồng sông ko phân chia số lượng giới hạn, ko phân biệt quyền uy, loại bậc. Dân đều vẽ bản thân, hấp thụ nước vì chưng mũi, cùng với nhau phấn khởi nghịch tặc vô trò trống.[11] ”
— Lịch triều hiến chương loại chí

Lãnh thổ[sửa | sửa mã nguồn]

Lãnh thổ nước Văn Lang được sách Đại Việt Sử ký Toàn thư chép: Đông giáp hải dương Nam Hải, tây cho tới Ba Thục, bắc cho tới hồ nước Động Đình, nam giới giáp nước Hồ Tôn, tức nước Chiêm Thành, ni là Quảng Nam thời buổi này.

Hùng Vương phân chia nước Văn Lang thực hiện 15 cỗ là Giao Chỉ, Chu Diên, Vũ Ninh, Phúc Lộc, Việt Thường, Ninh Hải, Dương Tuyền, Lục Hải, Vũ Định, Hoài Hoan, Cửu Chân, Bình Văn, Tân Hưng, Cửu Đức, đóng góp đô ở cỗ Văn Lang. Theo sách Lĩnh Nam Chích Quái thì 15 cỗ là: Giao Chỉ, Chu Diên, Ninh Sơn, Phúc Lộc, Việt Thường, Ninh Hải, Dương Tuyền, Quế Dương, Vũ Ninh, Hoài Hoan, Cửu Chân, Nhật Nam, Quế Lâm, Tượng Quận.

Mười lăm cỗ theo gót sách Khâm tấp tểnh Việt sử Thông giám cương mục chép kể từ sách Dư địa chí của Nguyễn Trãi, Nguyễn Thiên Túng:

Sơn Nam (bây giờ là TP. hà Nội, Tỉnh Nam Định, Hưng Yên) xưa là cỗ Giao Chỉ. Sơn Tây xưa là cỗ Chu Diên, cỗ Phúc Lộc. Kinh Bắc (nay là Bắc Ninh) xưa là cỗ Vũ Ninh. Thuận Hóa (bây giờ là kể từ Hải Lăng nằm trong Quảng Trị cho tới Điện Yên nằm trong Quảng Nam) xưa là cỗ Việt Thường; An Bang (bây giờ là Quảng Yên) xưa là cỗ Ninh Hải; Thành Phố Hải Dương xưa là cỗ Dương Tuyền; TP. Lạng Sơn xưa là cỗ Lục Hải; Thái Nguyên, Cao phẳng xưa là cỗ Vũ Định nội ngoại; Nghệ An xưa là cỗ Hoài Hoan; Thanh Hóa xưa là cỗ Cửu Chân; Hưng Hóa và Tuyên Quang xưa là cỗ Tân Hưng; Còn nhị cỗ Bình Văn và Cửu Đức thì đều khuyết nghi vấn. Nay khảo ở sách Tấn chí, quận Cửu Đức vì thế mái ấm Ngô bịa đặt, ni là khu đất thành phố Hà Tĩnh. Sử cũ chua tức là nước Chiêm Thành, lúc này là khu đất Tỉnh Bình Định.

Diệt vong[sửa | sửa mã nguồn]

Theo Đại Việt Sử ký Toàn thư, cuối thời Hùng Vương, vua với người phụ nữ vô nằm trong xinh đẹp nhất. Thục Vương nghe giờ đồng hồ, ngay tắp lự sai người cho tới cầu hít. Hùng hầu can rằng Thục vương vãi chỉ lấy cớ hôn nhân gia đình nhằm xâm lăng tuy nhiên thôi. Thục vương vãi đem lòng oán thù dỗi. Về sau Hùng Vương gả phụ nữ mang lại Sơn Tinh, Thục vương vãi căm dỗi, dặn dò con cái con cháu nên khử nước Văn Lang.[12]

Cháu Thục vương vãi là Thục Phán nối ngôi, với dũng lược, đem quân xâm lăng Văn Lang. Hùng Vương với binh hùng tướng mạo mạnh vượt qua Thục Phán. Hùng Vương bảo Thục Phán rằng: Ta với mức độ thần, nước Thục ko hoảng sợ ư?, rồi bỏ bễ quốc gia, chỉ hồi hộp thức ăn phấn khởi nghịch tặc. Khi quân Thục kéo sát cho tới điểm, vua còn say mượt ko tỉnh. Tỉnh dậy, Hùng Vương nằm trong đàng, thổ huyết nhảy xuống giếng bị tiêu diệt, binh lính đầu mặt hàng Thục Phán. Từ trên đây vô sử sách nước Việt bước quý phái kỷ mới nhất gọi là Kỷ mái ấm Thục.[12]

Sử gia Ngô Sĩ Liên nhận định rằng chuyện Sơn Tinh - Thủy Tinh đặc biệt quỷ quái đản, chỉ tạm thời thuật lại nhằm để lại sự nghi ngại.[12]

Các đời vua[sửa | sửa mã nguồn]

Theo Đại Việt Sử ký Toàn thư, tính kể từ thời Kinh Dương Vương (2879 TCN) cho tới không còn thời Hùng Vương (năm 258 TCN) kéo dãn 2.622 năm. Nhà nước Văn Lang tồn bên trên cho tới năm 258 TCN thì bị Thục Phán (tức An Dương Vương) kiêm tính.[13][14]

Các vị Hùng Vương
Đời vua Vương hiệu Chữ Hán Nôm Năm trị vì thế theo gót fake thuyết[15] Ghi chú
Thượng Tổ Kinh Dương Vương 涇陽王 2879 TCN? – 2794 TCN? Húy là Lộc Tục (祿續), nằm trong chi Càn.
Thái Tổ Lạc Long Quân 駱龍君 2793 TCN? – ? Hiệu là Lạc Long Quân (駱龍君 hoặc 雒龍君 hoặc 貉龍君). Húy là Sùng Lãm (崇纜), nằm trong chi Càn hoặc Khảm.
1 Hùng Đức Vương 貉龍君 Không rõ Người con cái cả của Lạc Long Quân, nằm trong chi Khảm.

Thành lập Vương triều loại nhất.

2 Hùng Hiền vương 雄賢王 Không rõ Thuộc chi Khảm.

Thành lập Vương triều loại nhị.

3 Hùng Lân vương 雄麟王 ? – 2253 TCN Xưng vì chưng Lân Lang, nằm trong chi Cấn (支艮).

Thành lập Vương triều loại tía.

4 Hùng Diệp vương 雄曄王 2254 – 1913 TCN Xưng vì chưng Bửu Lang, nằm trong chi Chấn (支震).

Thành lập Vương triều loại tư.

5 Hùng Hi vương 雄犧王 1912 – 1713 TCN Xưng vì chưng Viên Lang, nằm trong chi Tốn (支巽).

Thành lập Vương triều loại năm.

Phần phía trái chữ "hi" 犧 là cỗ "ngưu" 牛.

6 Hùng Huy vương 雄暉王 1712 – 1632 TCN Xưng vì chưng Pháp Hải Lang, nằm trong chi Ly (支離).

Xem thêm: doctor strange là ai

Thành lập Vương triều loại sáu.

7 Hùng Chiêu vương 雄昭王 1631 – 1432 TCN Xưng vì chưng Lang Liêu, nằm trong chi Khôn.

Thành lập Vương triều loại bảy.

8 Hùng Vĩ vương 雄暐王 1431 – 1332 TCN Xưng vì chưng Thừa Vân Lang, nằm trong chi Đoài (支兌).

Thành lập Vương triều loại tám.

9 Hùng Định vương 雄定王 1331 – 1252 TCN Xưng vì chưng Quân Lang, nằm trong chi Giáp (支甲).

Thành lập Vương triều loại chín.

10 Hùng Hi vương 雄曦王 1251 – 1162 TCN Xưng vì chưng Hùng Hải Lang, nằm trong chi Ất (支乙).

Thành lập Vương triếu loại mươi.

Phần phía trái chữ "hi" 曦 là cỗ "nhật" 日.

11 Hùng Trinh vương 雄楨王 1161 – 1055 TCN Xưng vì chưng Hưng Đức Lang, nằm trong chi Bính (支丙).

Thành lập Vương triều loại mươi một.

12 Hùng Vũ vương 雄武王 1054 – 969 TCN Xưng vì chưng Đức Hiền Lang, nằm trong chi Đinh.

Thành lập Vương triều loại mươi nhị.

13 Hùng Việt vương 雄越王 968 – 854 TCN Xưng vì chưng Tuấn Lang, nằm trong chi Mậu (支戊)

Thành lập Vương triều loại mươi tía.

14 Hùng Anh vương 雄英王 853 – 755 TCN Xưng vì chưng Chân Nhân Lang, nằm trong chi Kỷ (支己).

Thành lập Vương triều loại mươi bốn

15 Hùng Triêu vương 雄朝王 754 – 661 TCN Xưng vì chưng Cảnh Chiêu Lang, nằm trong chi Canh (支庚).

Thành lập Vương triều loại mươi lăm.

16 Hùng Tạo vương 雄造王 660 – 569 TCN Xưng vì chưng Đức Quân Lang, nằm trong chi Tân (支辛).

Thành lập Vương triều loại mươi sáu.

17 Hùng Nghị vương 雄毅王 568 – 409 TCN Xưng vì chưng chỉ Quân Lang, nằm trong chi Nhâm.

Thành lập Vương triều loại mươi bảy.

18 Hùng Duệ vương 雄睿王 408 – 258 TCN Xưng vì chưng Lý Văn Lang hoặc Mai An Tiêm.

Thành lập Vương triều loại mươi tám.

Chú ý: "雄犧王" và "雄曦王" tuy rằng đều hiểu là "Hùng Hi Vương" tuy nhiên chữ "hi" vô nhị tên thường gọi này không giống nhau về tự động dạng và ý nghĩa sâu sắc.

Nghi vấn[sửa | sửa mã nguồn]

Trong cuốn Việt Sử chi án ghi chép năm 1775, người sáng tác Ngô Thì Sĩ trầm trồ băn khoăn: "Người tớ ko nên là vàng đá, sao lại sinh sống lâu được như thế? Điều ấy càng ko thể hiểu được?"

Hùng Vương loại I sinh vào năm 2879 trước công nguyên vẹn, Hùng Vương loại XVIII lại thất lạc năm 258 trước công nguyên vẹn. Nếu tính theo gót lứa tuổi khoảng thì từng vị vua sinh sống cho tới 145 năm (!?), quá chênh nghiêng đối với lúc này. Theo Nguyễn Khắc Thuần vô "Thế loại những triều vua Việt Nam"[16] thì lý giải yếu tố này nằm trong 1 trong các nhị ý kiến đang rất được những mái ấm sử học tập tạm thời chấp nhận: 18 vị vua Hùng ko nên là 18 cá thể ví dụ, tuy nhiên là 18 chi (nhánh/ngành), từng chi đó lại bao gồm có khá nhiều vị vua thay cho phiên nhau trị vì thế và sử dụng cộng đồng vương vãi hiệu. Thậm chí số lượng 18 rất có thể nên làm hiểu là số lượng đại diện ước lệ, vì thế 18 là bội số của 9 - vốn liếng là một vài linh so với người Việt.

Cũng với những fake thuyết về một vương quốc cổ là Việt Thường. Cổ sử Trung Hoa với chép: vô thời Chu Thành Vương (1042-1021 TCN) với đứa ở Việt Thường cho tới dưng chim trĩ Trắng. Khi sứ fake Việt Thường về nước, vì thế ko biết đàng nên Chu Công vẫn mang lại lấy năm cỗ xe pháo bình xa thẳm (軿車, xe pháo với mùng tủ thời xưa) sửa trở thành xe pháo chỉ nam giới rồi cung cấp mang lại sứ fake để giúp đỡ sứ fake xác lập phương phía. cũng có thể đề ra fake thiết: hoặc Văn Lang là quốc gia kế tiếp tục Việt Thường, Lúc Văn Lang thay cho thế Việt Thường vẫn mệnh danh Việt Thường thực hiện 1 trong các 15 cỗ của mình; hoặc Việt Thường là một trong cỗ lạc vô quốc gia Văn Lang. Cả Văn Lang và Việt Thường đều rất có thể xếp vô thời kỳ những vua Hùng, thương hiệu nước thì rất có thể bịa đặt kể từ Lúc xây dựng nhằm gọi tuy nhiên thương hiệu thời đại Hồng Bàng thì chắc chắn rằng về sau những sử gia tự động bịa đặt mang lại dễ dàng bố trí và theo gót dõi.

Theo những phân tích văn hóa truyền thống đồng vì chưng sông Hồng của Liam C. Kelley, thì những vua Hùng là truyền thuyết vì thế giới trí thức Nho học tập bên trên đồng vì chưng sông Hồng thời trung đại dùng như 1 minh hội chứng mang lại phiên bản sắc riêng rẽ, tách biệt với những định nghĩa nằm trong di tích văn hóa truyền thống tuy nhiên người Trung Hoa gia nhập vô nước Việt Nam. Và rồi chủ yếu bọn họ vẫn phụ thuộc vào những văn phiên bản xưa cổ nhằm lấy vật liệu và hứng thú nhằm mục tiêu kiến thiết một lịch sử dân tộc gần giống một phiên bản sắc phiên bản địa mang lại phiên bản thân thích bản thân, vì thế này đã góp sức mang lại việc tạo ra đi ra một phiên bản sắc địa hạt. Theo ông, truyền thuyết về vua Hùng vốn liếng được chính thức vì chưng giới tinh tuý Hán hóa ở miền Bắc nước Việt Nam thời trung đại được người nước Việt Nam thời buổi này phụ thuộc vào nhằm cải cách và phát triển vô trong cả nửa thế kỉ qua chuyện. Dưới sự phân phối của mái ấm nghĩa dân tộc bản địa ở nước Việt Nam, những truyền thống cuội nguồn được kiến thiết của giới tinh tuý thời trung đại này giờ trên đây đang trở thành những chân lí ko thể thay cho thay đổi mặc dù người tớ chính thức xét lại lịch sử dân tộc.[3]

Thờ cúng[sửa | sửa mã nguồn]

Lễ giỗ Quốc Tổ Hùng Vương ngày 10 mon 3 âm lịch.

Vào thời mái ấm Nguyễn, miếu Lịch Đại Đế Vương được dựng từ thời điểm năm Minh Mạng loại 4 (1823) bên trên địa phận xã Dương Xuân, phía nam giới, ngoài kinh trở thành Huế, thờ nhiều hero vô ê với Kinh Dương Vương, Lạc Long Quân, Hùng Vương.[17][18] Giỗ Tổ Hùng Vương hoặc Lễ hội Đền Hùng là một trong ngày nghỉ dịp lễ của nước Việt Nam. Đây là ngày hội truyền thống cuội nguồn của những người Việt nhằm mục tiêu tưởng niệm công phu dựng nước của những vua Hùng. Nghi lễ truyền thống cuội nguồn được tổ chức triển khai thường niên vào trong ngày mồng 10 mon 3 âm lịch bên trên Đền Hùng, thành phố Hồ Chí Minh Việt Trì, tỉnh Phú Thọ tuy nhiên được dân Việt vô gần giống ngoài nước đều kỷ niệm. Năm 1954, Xì Gòn với buổi họp mặt với quân lính những Trung đoàn Thủ Đô, trung đoàn 36, trung đoàn Tu Vũ..., vẫn phát biểu rằng: "Đền Hùng thờ những vua Hùng. Hùng Vương là kẻ tạo nên đi ra VN, là Tổ tiên của dân tộc bản địa tớ. Ngày xưa, những vua Hùng vẫn với công dựng nước, thời buổi này Bác con cháu tớ nên cùng với nhau lưu giữ lấy nước".[19]

Tại Thành phố Xì Gòn, nhiều hạ tầng thờ tự động vua Hùng được bà con cái xây dựng nhằm thờ phượng như Đền thờ Hùng Vương bên trên hẻm 22/93 đàng Trần Bình Trọng bên trên phường 1 ở Q5 được thi công trước năm 1970, ngoại giả còn tồn tại Tổ đình Quốc Tổ Lạc Hồng bên trên số 94 đàng Nguyễn Thái Sơn quận Gò Vấp, Đền Hùng Vương bên trên số 261/3 đàng Cô Giang ở quận Phú Nhuận và Đền thờ Quốc tổ Hùng Vương bên trên số 166/3 đàng Đoàn Văn Bơ ở Quận 4[20]

Tên gọi "Hùng Vương"[sửa | sửa mã nguồn]

Tên Hùng Vương cũng khá được bịa đặt cho những thương hiệu đàng, phố, ngôi trường học tập ở nước Việt Nam.

Đền thờ và lăng mộ[sửa | sửa mã nguồn]

  • Đền Nội Bình Đà thờ Đức Quốc tổ Lạc Long Quân bên trên xã Bình Minh, thị xã Thanh Oai, thành phố Hồ Chí Minh Hà Nội

    Đền Nội Bình Đà thờ Đức Quốc tổ Lạc Long Quân bên trên xã Bình Minh, thị xã Thanh Oai, thành phố Hồ Chí Minh Hà Nội

  • Phù điêu Lạc Long Quân bên trên Đền Nội Bình Đà

    Phù điêu Lạc Long Quân bên trên Đền Nội Bình Đà

  • Lăng Hùng vương vãi bên trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh. Tương truyền đó là mộ của vua Hùng loại 6.

    Lăng Hùng vương vãi bên trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh. Tương truyền đó là mộ của vua Hùng loại 6.

  • Cổng dẫn lên Khu di tích lịch sử đền rồng Hùng ở Phú Thọ

    Cổng dẫn lên Khu di tích lịch sử đền rồng Hùng ở Phú Thọ

  • Đền thờ vua Hùng vô Thảo Cầm viên TP.Sài Gòn.

    Đền thờ vua Hùng vô Thảo Cầm viên TP.Sài Gòn.

  • Đền tưởng vọng những vua Hùng vô Công viên Văn hóa Tao Đàn ở Quận 1, Thành phố Xì Gòn.

    Xem thêm: á hậu ml là ai

Thư mục[sửa | sửa mã nguồn]

  • Đại Việt Sử ký Toàn thư, biên soạn fake Lê Văn Hưu, Phan Phu Tiên, Ngô Sĩ Liên,... Nhà Xuất phiên bản Khoa học tập Xã hội TP. hà Nội, 1993.
  • Khâm tấp tểnh Việt sử Thông giám cương mục, biên soạn giả: Quốc sử quán triều Nguyễn, Nhà Xuất phiên bản Giáo dục đào tạo TP. hà Nội, 1998.
  • Lịch triều hiến chương loại chí, Tập 1, Soạn fake Phan Huy Chú, Nhà Xuất phiên bản Giáo dục đào tạo, 2006.
  • An Nam chí lược, biên soạn fake Lê Tắc, Nhà Xuất bản: Viện Đại học tập Huế; 1961.
  • Việt Nam văn hóa truyền thống sử cương, biên soạn fake Đào Duy Anh, Nhà Xuất phiên bản Nhã Nam, năm trước.
  • Lĩnh Nam chích quỷ quái, biên soạn fake Trần Thế Pháp, Nhà Xuất phiên bản Hồng Bàng.
  • Việt năng lượng điện u linh, biên soạn fake Lý Tế Xuyên, Nhà Xuất phiên bản Hồng Bàng.
  • Đại Nam nhất thống chí, Nhà xuất phiên bản Thuận Hóa, luyện 1, năm 2006.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

  • Bách Việt
  • Văn Lang
  • Âu Lạc

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ https://cvdvn.files.wordpress.com/2018/03/dai-viet-su-luoc-khuyet-danh.pdf
  2. ^ Đại Việt Sử ký Toàn thư; Soạn fake Lê Văn Hưu, Phan Phu Tiên, Ngô Sĩ Liên,... Dịch fake Viện Sử học tập Việt Nam; Nhà Xuất phiên bản Khoa học tập Xã hội TP. hà Nội 1993; phiên bản năng lượng điện tử, trang 4, 5, 6.
  3. ^ a b Liam C. Kelley (Summer 2012). “The Biography of the Hồng Bàng Clan as a Medieval Vietnamese Invented Tradition”. Journal of Vietnamese Studies. University of California Press. 7 (2): 87-130. doi:10.1525/vs.2012.7.2.87.
  4. ^ Đại Việt Sử ký Toàn thư; Soạn fake Lê Văn Hưu, Phan Phu Tiên, Ngô Sĩ Liên,... Dịch fake Viện Sử học tập Việt Nam; Nhà Xuất phiên bản Khoa học tập Xã hội TP. hà Nội 1993; phiên bản năng lượng điện tử, trang 3, 4.
  5. ^ a b c d Việt Nam Hán văn Tiểu thuyết tùng san của Viện Nghiên cứu giúp Hán Nôm, TP. hà Nội, liên minh với Viện Viễn Đông Bác Cổ (École Française d’Extrême-Orient), Paris và Đại học tập Chung Cheng, Taiwan, vì thế Trần Khánh Hạo mái ấm biên và Nhà sách Học sinh Thư viên ở Taipei ấn hành năm 1992.
  6. ^ Đại Việt Sử ký Toàn thư; Soạn fake Lê Văn Hưu, Phan Phu Tiên, Ngô Sĩ Liên,... Dịch fake Viện Sử học tập Việt Nam; Nhà Xuất phiên bản Khoa học tập Xã hội TP. hà Nội 1993; phiên bản năng lượng điện tử, 4.
  7. ^ a b Đại Việt Sử ký Toàn thư; Soạn fake Lê Văn Hưu, Phan Phu Tiên, Ngô Sĩ Liên... Dịch fake Viện Sử học tập Việt Nam; Nhà Xuất phiên bản Khoa học tập Xã hội TP. hà Nội 1993; phiên bản năng lượng điện tử, trang 4.
  8. ^ Hồng là chim tô tem của tộc Lạc Việt, Hồng thương hiệu tương đối đầy đủ của tương tự chim ấy.
  9. ^ Khâm tấp tểnh Việt sử Thông giám cương mục; Soạn giả: Quốc sử quán triều Nguyễn 1856-1881; Dịch giả: Viện Sử học; Nhà Xuất bản: Giáo dục đào tạo - TP. hà Nội 1998; phiên bản năng lượng điện tử, trang 4.
  10. ^ Khâm tấp tểnh Việt sử Thông giám cương mục; Soạn giả: Quốc sử quán triều Nguyễn 1856-1881; Dịch giả: Viện Sử học; Nhà Xuất bản: Giáo dục đào tạo - TP. hà Nội 1998; phiên bản năng lượng điện tử, trang 6.
  11. ^ Lịch triều hiến chương loại chí; biên soạn fake Phan Huy Chú; Nhà Xuất phiên bản Giáo dục đào tạo, luyện 1, 2006, phiên bản năng lượng điện tử, trang 220.
  12. ^ a b c Đại Việt Sử ký Toàn thư; Soạn fake Lê Văn Hưu, Phan Phu Tiên, Ngô Sĩ Liên,... Dịch fake Viện Sử học tập Việt Nam; Nhà Xuất phiên bản Khoa học tập Xã hội TP. hà Nội 1993; phiên bản năng lượng điện tử, trang 6.
  13. ^ COMUNITY, CỘNG ĐỒNG HỌ NGUYỄN VIỆT NAM-HO NGUYEN VIET NAM (2021-04-20ICT13:46:00). “Lý giải 18 đời Vua Hùng kéo dãn 2622 năm " từng vua SỐNG rộng lớn 200 năm "”. CỘNG ĐỒNG HỌ NGUYỄN VIỆT NAM - HO NGUYEN VIET NAM COMUNITY. Truy cập ngày 26 mon 12 năm 2022.
  14. ^ “List of monarchs of Vietnam”, Wikipedia (bằng giờ đồng hồ Anh), ngày 23 mon 12 năm 2022, truy vấn ngày 26 mon 12 năm 2022
  15. ^ “Đại Việt Sử Ký Ngoại Ký Toàn Thư, Quyển 1”. www.informatik.uni-leipzig.de. Truy cập ngày 30 tháng tư năm 2022.
  16. ^ Nguyễn Khắc Thuần, Thế loại những triều vua Việt Nam. Nhà Xuất phiên bản Giáo dục đào tạo, 2008, trang 14-15.
  17. ^ [1] Miếu Lịch Đại Đế Vương
  18. ^ Đại Nam nhất thống chí, Tập 1, Nhà xuất phiên bản Thuận Hóa, tr 37, 2006
  19. ^ Hoàn cảnh Thành lập và hoạt động của câu nói: "Các Vua Hùng vẫn với công dựng nước thì Bác con cháu tớ nên cùng với nhau lưu giữ lấy nước
  20. ^ 3 ngôi đền rồng thờ vua Hùng ở Sài Gòn

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Wikimedia Commons được thêm hình hình ảnh và phương tiện đi lại truyền đạt về Hùng Vương.
  • Hùng Vương bên trên Từ điển bách khoa Việt Nam
  • Hung Vuong (king of Vietnam) bên trên Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)