Ngọc Hoàng Thượng đế

Bách khoa toàn thư cởi Wikipedia

Đạo giáo

Học thuyết Đạo Đức Vô cực Thái cực Âm dương Vô vi Tất nhiên Bất tử Ngũ hành Khí Thiên Địa
Thực hành Bùa lục Chiêm bốc Chú ngữ Đạo dẫn Hành khí Lôi pháp Luyện thần Ngoại đan Nội đan Phục thực Thực liệu Tịch cốc
Văn bản Kinh Dịch Âm Phù kinh Bão Phác Tử Đạo đức kinh Độ Nhân kinh Hoàng Đế nội kinh Nam Hoa kinh Liệt tử Linh chỉ bảo kinh Sơn Hải kinh Thái Bình kinh Thượng Thanh kinh Daozang
Các vị thần Tam thanh Tứ Ngự Ngọc Hoàng Thượng đế Tây Vương Mẫu Tam Hoàng Ngũ Đế Bát Tiên Thập nhị kim tiên Lục thập thái tuế Nhị thập chén bát tú Thập Điện Diêm vương Bành Tổ Long vương Đại Tiên Tiên Trung ương Thiên quan Địa thượng Thiên tiên
Người Lão Tử Trang Tử Trương Đạo Lăng Trương Giác Cát Hồng
Trường phái Chân Đại đạo Phái Kim Đan Phái Lầu Quán Phái Linh Bảo Phái Thượng Thanh Phái Tịnh Minh Phái Võ Đang Thái Bình Đạo Thiên sư Đạo Toàn Chân đạo
Đất thánh Đạo quán Động thiên Bồng Lai tam đảo Thiên đình
Tác phẩm Đông du ký Phong thần biểu diễn nghĩa Tây du ký
x t s

Ngọc Hoàng Thượng đế (chữ Hán: 玉皇上帝), cũng gọi Ngọc Hoàng Đại Đế (玉皇大帝), gọi tắt là Ngọc Hoàng (玉皇) hoặc Ngọc Đế (玉帝) hoặc Ông Trời (Chữ Nôm: 翁𡗶) là những thương hiệu nói đến việc vị vua vô thượng của khung trời, là mái ấm của vạn vật vô ý niệm tín ngưỡng của Đạo giáo bên trên Trung Quốc và bên trên nước ta, Triều Tiên.

Xem thêm: phật bà tây bổ đà sơn là ai

Tên gọi^[1][sửa | sửa mã nguồn]

(玉皇上帝): tên thường gọi của vị vua vô thượng của khung trời, là mái ấm của Thiên Đình, với rất nhiều tôn xưng không giống nhau như Hạo Thiên Thượng Đế (昊天上帝), Ngọc Hoàng Đại Đế (玉皇大帝), Ngọc Đế (玉帝), Ngọc Hoàng (玉皇), Hạo Thiên Kim Khuyết Chí Tôn Ngọc Hoàng Đại Đế (昊天金闕至尊玉皇大帝), Huyền Khung Cao Thượng Ngọc Hoàng Đại Thiên Đế (玄穹高上玉皇大天帝), Ngọc Hoàng Đại Thiên Tôn Huyền Linh Cao Thượng Đế (玉皇大天尊玄靈高上帝), hoặc dân lừa lọc thông thường gọi là Thiên Công (天公, Ông Trời).

Dưới thời mái ấm Tống, vua Chơn Tông (眞宗, bên trên vị 997-1022) tương tự Huy Tông (徽宗, bên trên vị 1100-1126) đều phải có ban Thánh hiệu mang lại Ngọc Hoàng Đại Đế. Vua Chơn Tông ban mang lại Thánh hiệu là Thái Thượng Thiên Chấp Phù Ngự Lịch Hàm Chơn Thể Đạo Ngọc Hoàng Đại Thiên Đế (太上開天執符御歷含眞體道玉皇大天帝). Vua Huy Tông là Thái Thượng Thiên Chấp Phù Ngự Lịch Hàm Chơn Thể Đạo Hạo Thiên Ngọc Hoàng Thượng Đế (太上開天執符御歷含眞體道昊天玉皇上帝).

Trong những tầm cỡ của Đạo giáo tôn xưng là Hạo Thiên Kim Khuyết Vô Thượng Chí Tôn Tự Nhiên Diệu Hữu Di La Chí Chơn Ngọc Hoàng Đại Đế (昊天金闕無上至尊自然妙有彌羅至眞玉皇大帝). Ngài được coi như là 1 trong vị thần linh vô thượng của Đạo giáo, vị thế chỉ bên dưới Tam Thanh Tôn Thần (三清尊神) nhưng mà thôi. Dưới con cái đôi mắt thế tục, Ngài được kính ngưỡng như vị thần tối vĩ đại, là vua trong số vị thần.

Theo truyền thuyết dân lừa lọc, Ngọc Hoàng Thượng Đế không chỉ lâu mạng Thiên Tử cai trị quả đât, mà còn phải làm chủ cả Tam giáo Nho, Lão, Thích, cùng theo với chư vị thần tiên của tía đạo này, cũng tựa như những cục cưng, địa kỳ, người, quỷ đều nằm trong quyền thống cai quản của Ngài. Ngoài việc quản lý và vận hành tía cõi Thiên, Địa, Nhân, Ngọc Hoàng Đại Đế còn nhìn coi về việc hưng long, suy bại, chất lượng xấu xa, phước họa của ngoài trái đất vạn vật. Thuộc hạ quản lý và vận hành về học tập vụ sở hữu Văn Xương đế quân (文昌帝君); về thương vụ làm ăn sở hữu Quan Thánh Đế Quân (關聖帝君); về công vụ sở hữu Công Thánh Tiên Sư (巧聖先師); về nông vụ sở hữu Thần Nông Tiên Đế (神農先帝); về sự khu vực sở hữu Đông Nhạc Đại Đế (東岳大帝), Thanh Sơn Vương (青山王), Thành Hoàng Da (城隍爺), Cảnh Chủ Công (境主公), Thổ Địa Công (土地公), Địa Cơ Chủ (地基主); về cõi chết sở hữu Phong Đô Đại Đế (酆都大帝) và Thập Điện Diêm vương vãi (十殿閻王).

Theo lý luận của Đạo giáo, Trời sở hữu 13 tầng, từng tầng sở hữu 3 vạn dặm, khu vực ngoài Trời rời khỏi được gọi là Vô Cực (無極), cõi vô Trời là Thái Cực (太極). Ngọc Hoàng Đại Đế là thần linh vô thượng vô thượng vô ngoài trái đất, không còn thảy chư thần linh đều nên vâng mệnh lệnh Ngài. Cõi Trời Thái Cực tạo thành 5 cõi Trời không giống nhau: Trung Thiên (中天) sở hữu Ngọc Hoàng Đại Đế an ngự, bên trên chưởng cai quản 36 cõi trời, tía ngàn toàn cầu, bên dưới nhìn coi 72 cõi, không còn thảy sinh mạng. Đông Thiên (東天) sở hữu Tam quan liêu đại đế (三官大帝), mái ấm cai quản ban phước, kéo dãn dài tuổi hạc lâu, giải trừ tai ương, xá tội, chi tiêu nàn. Nam Thiên (南天) sở hữu Văn Hành Thánh Đế (文衡聖帝), mái ấm cai quản việc ủy nhiệm chư thần linh, tăng lên giảm xuống, tham khảo, kiểm tra công tội của những thần. Tây Thiên (西天) sở hữu Thích-ca Mâu-ni (釋迦牟尼), mái ấm cai quản việc tín ngưỡng, quy hắn của quả đât. Bắc Thiên (北天) sở hữu Tử Vi Đại Đế (紫微大帝), mái ấm cai quản việc ban phước, chi tiêu tai, công bố tài phúc.

Lai lịch^[2][sửa | sửa mã nguồn]

Về lai lịch của Ngài, bám theo Cao Thượng Ngọc Hoàng Bản Hạnh Tập Kinh (高上玉皇本行集經) của Đạo giáo nhận định rằng vô thời ngày xưa sở hữu một trú xứ thương hiệu Quang Nghiêm Diệu Lạc Quốc (光嚴妙樂國); Quốc Vương xứ này là Tịnh Đức Vương (淨德王), Hoàng Hậu là Bảo Nguyệt Quang (寶月光). Cả nhị đều rộng lớn tuổi hạc tuy nhiên không tồn tại con cái nối dõi. đột nhiên một tối nọ, bà nằm mê thấy Thái Thượng Lão Quân (太上老君) ẵm một đứa hài nhi đi vào vô thai nhi của Hoàng Hậu. Bà kính cẩn tiếp nhận, cho tới khi tỉnh dậy mới mẻ hoặc rằng tôi đã sở hữu bầu. Mang bầu tròn trĩnh 12 mon, rồi cho tới ngày mồng 9 mon giêng năm Bính Ngọ thì hạ sinh Thái tử. Ngay kể từ khi nhỏ, Thái Tử tiếp tục thông tuệ, cho tới khi tăng trưởng phụ tá mang lại Quốc Vương đặc biệt tâm đắc, thương dân, thao tác làm việc thiện, cứu giúp người túng thiếu đau khổ. Sau khi vua phụ thân đi đời, Thái Tử kể từ vứt ngôi vị, vô vào Phổ Minh Hương Nham Sơn (普明香岩山) tu đạo, trải qua loa 3.200 kiếp, mới mẻ triệu chứng được Kim Tiên, hiệu là Tự Nhiên Giác Hoàng. Sau cơ, lại trải qua loa cả ức kiếp mới mẻ triệu chứng trở nên Ngọc Đế, quyết tử thân thuộc mạng nhằm cứu giúp phỏng bọn chúng sinh. Từ cơ, mồng 9 mon giêng từng năm được coi như thể ngày khánh đản của Ngọc Hoàng Đại Đế. Tại những Đạo Quán đều phải có thiết lễ dưng cúng, gọi là Ngọc Hoàng Hội (玉皇會) nhằm nguyện cầu phước trái ngược, sinh sống lâu. Tại tỉnh Phúc Kiến của Trung Quốc tương tự Đài Loan, thời nay được gọi là ngày Bái Thiên Công (拜天公, Lạy Ông Trời); cho nên vì vậy cả mái ấm gia đình rộng lớn nhỏ, già nua con trẻ đều lưu giữ gìn trai giới, tắm cọ thật sạch, thắp nhang hành lễ, vái lễ bái, tụng kinh. Thời xưa, ở phương Bắc của Trung Quốc sở hữu tục lệ tế lễ Ngọc Hoàng, rước tượng Ngài chuồn nằm trong từng thôn thôn. Tương truyền 25 mon 12 là ngày Ngọc Hoàng Đại Đế hạ phàm tuần tra nhân lừa lọc, cho nên vì vậy những Đạo Quán tương tự vô dân lừa lọc đều phải có thắp mùi hương, tụng kinh nhằm nghênh đón Ngài.

Việt Nam[sửa | sửa mã nguồn]

Trong dân gian[sửa | sửa mã nguồn]

Trong đạo Mẫu của nước ta, Ngọc Hoàng được gọi là Vua phụ thân Ngọc Hoàng, là phụ thân của Thánh Mẫu Liễu Hạnh. Ngọc Hoàng được nghĩ rằng ở và thao tác làm việc bên trên một hoàng cung bên trên trời gọi là Thiên Phủ, điểm sở hữu thật nhiều tiên phái nữ phục dịch, và những thiên tướng mạo, thiên binh trông coi.^[3]

Truyện dân lừa lọc nước ta kể con cái cóc lên trên cầu Ngọc Hoàng thực hiện mưa. Ngọc Hoàng nhận điều rằng mỗi lúc cóc gọi thực hiện mưa xuống trần thế.^[4] Câu chuyện phổ biến không giống là "Ngọc Hoàng và người học tập trò nghèo" thì lại mệnh danh quyền năng và sự công bình của Ngọc Hoàng.^[5]

Nhà chưng học tập Nguyễn Văn Huyên đã nhận được xét: "Ông trời so với người dân quê nước ta là xuất xứ từng sự sinh sống và từng lẽ công bình. Đấy ko nên là 1 trong vị thần trừu tượng và ko thể hiểu. Người tớ coi ông như 1 quả đât, vua của những vua. Ông sở hữu một triều đình, ông điều khiển và tinh chỉnh toàn bộ cuộc sống đời thường bên trên trời và bên dưới khu đất. Ông trừng trị kẻ xấu xa và ban thưởng người tốt".^[6]

Di tích thờ Ngọc Hoàng[sửa | sửa mã nguồn]

Ở nước ta sở hữu những di tích lịch sử tại đây thờ Ngọc Hoàng Thượng đế (chỉ tổng hợp điểm thờ chủ yếu, ko tính việc phối thờ Ngọc Hoàng vô thật nhiều đền rồng, miếu và năng lượng điện thờ Mẫu Tam Phủ):

Đền Đậu An bên trên thôn An Xá, xã An Viên, thị xã Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên là điểm thờ Ngọc Hoàng Thượng đế với mọi cục cưng.^[7]
Điện Bồ Hong bên trên đỉnh núi Cấm nằm trong xã An Hảo, thị xã Tri Tôn, tỉnh An Giang.^[8]
Chùa Vân An ở thị xã thị xã chỉ bảo Lạc, Cao phẳng thờ Ngọc Hoàng Thượng đế và Quan thế âm Bồ Tát với liên hoan tiệc tùng Lồng Tồng từng năm được tổ chức triển khai vào trong ngày mùng 9 mon Giêng, ngày sinh của Ngọc Hoàng Thượng đế.^[9]