phật la ai

Bách khoa toàn thư banh Wikipedia

Bạn đang xem: phật la ai

Phật (chữ Hán: 佛), giờ đồng hồ Hindi: बुद्धा (phiên âm: Buddha), hoặc Bụt (Chữ Nôm: 侼) hoặc Bụt Đà (chữ Phạn: Buddhã) vô Phật giáo tức thị Bậc Giác Ngộ, dùng để làm chỉ cho tới một vị Chánh Đẳng Chánh Giác vẫn đạt tới việc tinh ranh khiết và đầy đủ vô đạo đức nghề nghiệp, trí tuệ thông qua nỗ lực của bạn dạng thân thiết trong các việc triển khai những pháp Ba-la-mật ở thật nhiều kiếp sinh sống, tâm trí trọn vẹn không thể vô minh - căn cơ tạo nên tử sinh. Đó là một trong những trí tuệ vĩ đại (Nhất thiết trí) nằm trong với việc kể từ bi vô hạn với toàn bộ từng bọn chúng sinh không giống, ko phân biệt đối tượng người tiêu dùng. Sự giác ngộ ấy sở hữu đặc thù siêu tự nhiên, theo gót Phật giáo thì nó ko thể diễn tả vị ngữ điệu được nhưng mà chỉ hoàn toàn có thể hiểu trọn vẹn Lúc vẫn thưởng thức nó. Những bọn chúng sinh đang được bên trên tuyến phố nhằm trở nên một vị Phật, thường xuyên tâm triển khai những hạnh Ba-la-mật, trừng trị tâm kể từ bi được gọi là Bồ tát. Khi trở thành Phật, không chỉ là về mặt mày trí tuệ và tiết hạnh mà còn phải toàn vẹn về mặt mày hình thể Ba mươi nhì tướng tá chất lượng - Tám mươi vẻ đẹp mắt vô nằm trong thanh tịnh, song Phật toàn giác ko toàn năng.

Từ này thông thường nhằm có một vị Phật vô lịch sử hào hùng thương hiệu là "Thích Ca Mâu Ni", một anh hùng sở hữu thiệt vẫn quảng bá tư tưởng của tôi ở châu lục bấm Độ vô thế kỷ 5 trước công vẹn toàn, và những giáo lý ấy đã và đang được thực hiện nền tảng nhằm khai sinh rời khỏi Phật giáo. Nhưng theo gót lời nói giảng của chủ yếu Tất-đạt-đa Cồ-đàm thì Ngài đơn giản vị Phật độc nhất bên trên Trái Đất vô thời kỳ này, chứ nếu như xét rộng lớn rời khỏi toàn ngoài hành tinh, xét cả vượt lên trên khứ - sau này thì ngoài Ngài rời khỏi còn tồn tại vô số vị Phật không giống nữa, bọn họ tồn bên trên ở những trái đất không giống hoặc ở những thời khắc khác: nhiều vị vẫn đắc đạo ở vượt lên trên khứ, nhiều vị đang được sinh sống vô lúc này (ở những trái đất khác) và nhiều vị tiếp tục đắc đạo ở sau này. Cũng theo gót lời nói Ngài, vô sau này xa xôi về sau, bên trên Trái Đất tiếp tục xuất hiện tại một vị nữa đắc đạo trở thành Phật, này là Bồ Tát Di Lặc trở thành Phật Di Lặc.

Một phần của loại bài xích về
Phật giáo
Lịch sử Niên phát đạt triển Thích-ca Mâu-ni Thập đại đệ tử Phật giáo Nguyên thủy Đại hội kết tập Bộ phái Phật giáo Phật giáo Hy Lạp hóa Phật giáo qua loa Con đàng tơ lụa Phật giáo suy vong ở bấm Độ Phong trào Phật giáo hiện tại đại
Khái niệm Pháp Pháp luân Trung đạo Tứ diệu đế Bát chủ yếu đạo Ngũ uẩn Vô thường Khổ Vô ngã Duyên khởi Giới Tính Không Nghiệp Tái sinh Luân hồi Vũ trụ học tập Phật giáo Sáu cõi luân hồi
Kinh điển Kinh văn sơ kỳ Kinh văn Đại thừa Tam tạng Kinh điển Pāli Kinh văn Tạng ngữ Kinh văn Hán ngữ
Tam học Tam bảo Quy y Giải thoát Ngũ giới Ba-la-mật-đa Thiền Tư tưởng Pháp cúng Công đức Niệm Chánh niệm Bát-nhã Tứ vô lượng Tam thập thất bồ-đề phần Tu học Cư sĩ Tụng kinh Hành hương Trai thực
Niết-bàn Giác ngộ Tứ thánh quả A-la-hán Duyên giác Bồ tát Phật Như Lai Phật Mẫu
Tông phái Thượng tọa bộ Đại thừa Kim cương thừa Thiền tông Tịnh phỏng tông
Ở những nước Ấn Độ Sri Lanka Campuchia Thái Lan Myanmar Lào Trung Quốc Việt Nam Đài Loan Nhật Bản Hàn Quốc Triều Tiên Malaysia Tây Tạng Bhutan Mông Cổ Khác (Trung Á, Châu Âu, Châu Phi, Châu Mỹ, Châu Đại dương, Hoa Kỳ, Nga, Nepal, Tân Cương, Indonesia, Brunei ...)
Cổng vấn đề Phật giáo
x t s

Theo Phật giáo, thời đại xuất hiện tại một vị Phật là hiếm hoi. Vì có tương đối nhiều thời kỳ, có tương đối nhiều tiến độ rất rất lâu năm trong số chu kỳ luân hồi trái đất ko hề xuất hiện tại một vị Phật nào là, nếu như sở hữu thì cũng chỉ mất những vị Phật Độc Giác, những vị này Xu thế không nhiều tuyên thuyết giáo pháp, cho nên vì thế bọn chúng sinh không tồn tại phương tiện đi lại giải bay. Vị Phật thông thường sẽ là thay mặt cho những vị Phật vượt lên trên khứ là Nhiên Đăng Cổ Phật. Trong Lúc vị Phật sau này được nghĩ rằng tiếp tục xuất hiện tại ở Trái Đất này là Di-lặc. Trong Phật giáo Bắc tông thì còn chia nhỏ ra Phật mẫu(phật bà), Phật vương vãi, Phật tổ(Phật chủ), Phật tử. Hình như còn tồn tại những tầng tu hành thấp rộng lớn Phật như: Duyên giác (Phật độc giác), Thanh văn (là những người dân nghe Phật giảng dạy dỗ nhưng mà tu được trái khoáy vị A-la-hán).

Từ nguyên[sửa | sửa mã nguồn]

Từ "Buddha" hoặc thường hay gọi là "Buddhaya" tức là bậc trí fake, người hiểu biết; giờ đồng hồ Việt gọi là "Bụt", "Bụt-đà" hoặc "Bụt-đà-da", còn được gọi là "Phật" vô giờ đồng hồ Hán. Trong những kiệt tác văn học tập dân gian ngoan "Phật" được dùng phổ cập rộng lớn "Bụt" vì như thế thời Trịnh – Nguyễn phân tranh giành, nhì mặt mày đều phải sở hữu Xu thế chào những cao tăng kể từ Trung Quốc sang trọng nhằm hoằng hóa nên kể từ Bụt bị lấn lướt tổn thất và từ từ lên đường vô quên lãng.^[1] "Bụt" là kể từ phiên âm giờ đồng hồ Việt bắt mối cung cấp kể từ chữ Phạn Buddhã. Từ Bụt vẫn xuất hiện tại vô ngữ điệu Việt nhanh nhất có thể là vô thế kỷ thứ hai và muộn nhất là thế kỷ loại 6 và kể từ này là vì những thiền sư bấm thứ nhất dịch rời khỏi kể từ chữ Phạn Buddhã, tức là bậc Đại Giác, Đại Trí, bậc Giác Ngộ, Người Đạt Trí Tuệ Tột Cùng.^[1]

Danh kể từ Bụt được phiên âm kể từ chữ Phạn Buddhã, vì như thế và một âm B cùng nhau. Trong giờ đồng hồ Anh và Pháp nằm trong đều sử dụng âm B nhằm dịch như vậy (Pháp: Boudha, Anh: Buddha); ở nhiều nước Phật giáo Nam Tông cũng sử dụng âm B nhằm dịch chữ Buddhã kể từ giờ đồng hồ Phạn, tuy rằng giọng hiểu sở hữu không giống nhau đôi lúc. Theo trào lưu công cộng thống nhất cơ hội phiên âm thì lúc bấy giờ, Phật giáo Bắc tông nhưng mà Trung quốc là trung tâm, kể từ lâu vẫn dịch Buddhã là Phật-đà (佛 陀) ni một vừa hai phải mới mẻ chính thức sử dụng chữ Bột đà (勃 陀) nhằm gọi bậc Giác ngộ. Theo Tự điển Phật Học Hán Việt, Phân viện Nghiên cứu vớt Phật học tập Thành Phố Hà Nội, xuất bạn dạng 1992, nhưng mà sách xem thêm là Thực Dụng Phật Học Từ điển của Lô Quán Cao và Hà Tử Bồi xuất bạn dạng ở Thượng Hải, thì: Bột đà 勃 陀 Buddha (Thuật ngữ), thường hay gọi là Bột đà. Cách gọi cũ là Phật đà. Gọi tắt là Phật - dịch là Giác (覺).

Theo Thiền sư Thích Nhất Hạnh, vấn đáp thắc mắc "Tại sao sử dụng chữ đạo Bụt?":

"Sở dĩ Shop chúng tôi sử dụng chữ đạo Bụt nhưng mà ko sử dụng chữ đạo Phật, vì như thế Shop chúng tôi cho là chữ Bụt sở hữu tính dân tộc bản địa rộng lớn chữ Phật. Các nước công cộng xung quanh tất cả chúng ta đều còn gọi Buddha là Bụt. Dân nước Việt Nam cho tới thế kỷ loại XIII - XIV vẫn còn đấy gọi Buddha là Bụt. Chỉ kể từ Lúc quân Minh sang trọng cướp việt nam, tất cả chúng ta mới mẻ chính thức làm theo bọn họ gọi là Phật thôi. Nếu quý khách đọc Đắc Thú Long Tuyền Thành Đạo Ca của vua Trần Nhân Tông, quý khách thấy rằng ngài vẫn sử dụng chữ Bụt. Tổ loại phụ thân của phái Trúc Lâm ngài Huyền Quang cũng sử dụng chữ Bụt. Thiền sư Khuy Cơ là môn đệ rộng lớn của Tam Tạng Pháp sư Huyền Trang nói: "Chữ Buddha xứng đáng lý cần dịch là Bụt Đà tuy nhiên người tao vẫn dịch lầm là Phật". Chính những vị cao tăng mặt mày Trung quốc đời Đường vẫn thấy. Như vậy sự sai lầm không mong muốn của một nước không tồn tại lý gì một nước không giống cũng cần sai lầm không mong muốn theo? Chúng tôi vẫn đã định rõ dùng chữ Bụt và đạo Bụt. Nếu tất cả chúng ta nhớ dùng danh kể từ Hán Việt thì tất cả chúng ta sử dụng Phật giáo, còn nếu như đạo là đạo Bụt. Ngày Phật đản hoặc là ngày đản Bụt, Phật tử hoặc là con cái Bụt. Như vậy ngữ điệu của tất cả chúng ta được phú quý thêm thắt lên vì như thế tất cả chúng ta ko quăng quật chữ Phật nhưng mà tất cả chúng ta hồi phục được chữ Bụt. Trong tác phẩm Đường Xưa Mây Trắng, chúng tôi dùng chữ Bụt và chữ Bụt dường như dịu dàng, thân thiện rộng lớn chữ Phật nhiều lắm. Chắc quý khách cũng hiểu rõ là vô kho báu truyện cổ tích, ca dao của việt nam, dân bọn chúng vẫn còn đấy lưu giữ cơ hội gọi Buddha là Bụt".^[2]

Xem thêm: chủ ngữ trong câu kể ai là gì

Định nghĩa danh kể từ "Bụt" vô tự vị Việt Nam:^[3]

1. Việt Nam Từ điển của Hội Khai Trí Tiến Đức, xuất bạn dạng lần thứ nhất bên trên Thành Phố Hà Nội năm 1931. "Bụt": Tiếng gọi Ông Phật. Văn liệu: Lành như Bụt (tục ngữ). Đất Vua, miếu thôn, cảnh quan Bụt (thơ cổ).
2. Từ điển nước Việt Nam, Khai Trí TP.Sài Gòn, 1971. "Bụt": Ông Phật. Bụt cũng nực cười cợt ông ngất ngưỡng (Nguyên Công Trứ).
3. Từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất bạn dạng Khoa Học Xã Hội, Thành Phố Hà Nội, 1988. "Bụt": Phật, Theo phong cách gọi dân gian ngoan. Lành như Bụt, Bụt miếu mái ấm ko linh thiêng.
4. Việt Anh Tự Điển, Nguyễn Văn Khôn, TP.Sài Gòn, 1972. "Bụt": Buddha.

“Phật” là kể từ gốc Hán, bắt mối cung cấp kể từ cơ hội trừng trị âm vô giờ đồng hồ Hán ở những thời kỳ không giống nhau của một kể từ được ghi chép bằng văn bản Hán là “佛”.^[4] E. G. Pulleyblank phục vẹn toàn cơ hội trừng trị âm vô giờ đồng hồ Hán trung thế kỉ sơ kỳ của kể từ “佛” là but.^[4] “Phật” bắt mối cung cấp kể từ cơ hội trừng trị âm vô giờ đồng hồ Hán trung thế kỉ hậu kỳ của kể từ “佛”. Pulleyblank phục vẹn toàn cơ hội trừng trị âm vô giờ đồng hồ Hán trung thế kỉ hậu kỳ của kể từ “佛” là fɦjyt (do but đổi khác trở thành, về sau fɦjyt đổi khác trở thành fɦut) và fɦut (do fɦjyt đổi khác thành). Theo Pulleyblank kể từ “phật” vô giờ đồng hồ Việt bắt mối cung cấp kể từ âm fɦjyt của kể từ “佛”.^[4][5]

Trong giờ đồng hồ Hán tên thường gọi của bụt đã và đang được phiên âm từ khá nhiều ngữ điệu không giống nhau trở thành nhiều hình thức, ví dụ như “佛陀” (âm Hán Việt: phật đà), “浮陀” (phù đà), “浮圖” (phù đồ), “浮頭” (phù đầu), “勃陀” (bột đà), “勃馱” (bột đà), “部多” (bộ đa), “部陀” (bộ đà), “毋陀” (vô đà), “沒馱” (một đà), “佛馱” (phật đà), “步他” (bộ tha), “浮屠” (phù đồ), “復豆” (phục đậu), “毋馱” (vô đà), “佛圖” (phật đồ), “步陀” (bộ đà), “物他” (vật tha), “馞陀” (bột đà), “沒陀” (một đà) vân vân. Tên gọi “phật” 佛 vô giờ đồng hồ Hán thông thường được nghĩ rằng gọi tắt của “phật đà” 佛陀, phiên âm giờ đồng hồ Hán của tên thường gọi giờ đồng hồ Phạn “buddha”. Quý Tiện Lâm (季羨林) nhận định rằng cơ hội lý giải này là ko đúng đắn. Theo ông “phật” 佛 ko cần là gọi tắt của “phật đà” 佛, “phật” 佛 và “phật đà” 佛陀 bắt mối cung cấp kể từ nhì ngữ điệu không giống nhau, tên thường gọi “Phật” 佛 xuất hiện tại trước tên thường gọi “phật đà” 佛陀.^[6] Theo Quý Tiện Lâm tên thường gọi “phật” 佛 vô giờ đồng hồ Hán là phiên âm của tên thường gọi của bụt vô một ngữ điệu cổ nào là ê nằm trong ngữ tộc Iran.^[7]

Kinh Phật ban sơ ko được dịch sang trọng giờ đồng hồ Hán kể từ giờ đồng hồ Phạn hoặc giờ đồng hồ Pali nhưng mà là dịch từ khá nhiều ngữ điệu cổ ở vùng Trung Á và Tân Cương.^[8] Theo Quý Tiện Lâm trong số ngữ điệu cổ nằm trong ngữ tộc Iran tên thường gọi nhì âm tiết “buddha” vô giờ đồng hồ Phạn vẫn đổi khác trở thành tên thường gọi chỉ tồn tại một âm tiết, ví dụ:^[9]

• Tiếng Ba Tư trung cổ ẩn bên trong tầm cỡ bái hoả giáo: bwt
• Tiếng An Tức (安息) Ma Ni giáo (摩尼教): bwt, but
• Tiếng Túc Đặc (粟特) Ma Ni giáo: bwty, pwtyy
• Tiếng Túc Đặc Phật giáo: pwt
• Tiếng Dari: bot

Các vị Phật[sửa | sửa mã nguồn]

Có nhì nấc của Phật:

• Độc Giác Phật (sa. pratyeka-buddha), là kẻ trọn vẹn giác ngộ. Tương đương về góc nhìn giải bay, về trí tuệ, công đức, trí tuệ vẫn ko trọn vẹn vẹn vị Chánh Đẳng Giác.
• Tam-miệu-tam-phật-đà (sa. samyak-saṃbuddha), dịch ý là Phật Chính Đẳng Chính Giác, hoặc Phật Toàn Giác, không chỉ là giác ngộ mà còn phải hoàn toàn có thể giáo hóa bọn chúng sinh về những điều bản thân triệu chứng ngộ. Đây là nấc cao hơn nữa đối với Độc Giác Phật.

Kinh văn song khi cũng nhắc tới Tam thế Phật (chữ Hán: 三世佛), tức thị trần gian sở hữu vô số những vị Phật, bọn họ vẫn, đang được hoặc tiếp tục xuất hiện tại theo thứ tự ở "ba đời" (thời vượt lên trên khứ, lúc này và tương lai). Khái niệm này chỉ toàn bộ những vị Phật vô phụ thân đời và mươi phương trái đất (trong ê Phật Nhiên Đăng thay mặt cho tới chư Phật vô vượt lên trên khứ, Phật Thích-ca là vị Phật thời lúc này, và Phật Di-lặc biểu tượng cho tới chư Phật thời vị lai).^[10]

Trong Kinh Phật chủng tính (Phật sử) sở hữu nhắc cho tới 28 vị Phật Toàn giác vô vượt lên trên khứ, bao hàm Phật Thích-ca là vị Phật loại 28.

28 vị Phật vô vượt lên trên khứ[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Danh vị Phật

Phật Thích Ca Mâu Ni[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Siddhārtha Gautama

Phật A di đà[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Phật A-di-đà

Phật Di lặc[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Phật Di Lặc

Phật tính[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Phật tính

Phật tính, sẽ là gốc của từng hiện tại tượng; từng hiện tượng lạ là thể hiện của Phật tính. Nếu phái Nam tông chỉ thừa nhận từng thời đại chỉ tồn tại một vị Phật, và vị này cần là một trong những anh hùng lịch sử hào hùng và là đạo sư giáo hóa, thì Bắc tông nhận định rằng sở hữu vô số vị Phật được thể hiện không giống nhau. Theo ý kiến Tam thân thiết (sa. trikāya) của Bắc tông thì Phật tính thể hiện qua loa phụ thân dạng chủ yếu và từng dạng Phật thể hiện một đặc thù của Chân như.

Các dạng siêu việt của Phật tính, Chân như (xem Phật gia) được kể là những vị Phật A-di-đà, Đại Nhật, chỉ Sinh, Bất Động, Bất Không Thành Tựu, Kim Cương Tát-đoá. Các vị này là thầy của những vị Bồ Tát và là giáo mái ấm của những Tịnh phỏng. Các dạng Phật siêu việt của Chân như đều phải sở hữu đặc thù siêu trần gian, thân thiết tâm trọn vẹn thanh tịnh, siêu việt, vô lượng lâu. Theo ý kiến Tam thân thiết thì Báo thân thiết Phật (sa. saṃbhogakāya) đó là hình hình họa hoàn hảo của những vị Bồ Tát tự động tạo ra nhằm theo gót này mà tu học tập. Báo thân thiết lại đó là Chân tâm của Ứng thân thiết, hoặc Hoá thân thiết (sa. nirmāṇakāya), là thân thiết của Phật sở hữu dạng thế giới sinh sống bên trên hành tinh. Khoảng năm 750 của Công Nguyên, sau thời điểm Kim cương quá Thành lập thì trong số phe cánh Bắc-tông cũng đồng ý ngoài Pháp thân thiết (sa. dharmakāya) đạt thêm năm vị Phật gửi hóa kể từ Pháp thân thiết ê, được gọi là Ngũ Phật hoặc Phật gia, vì như thế từng một vị Phật này được coi đạt thêm một vị Phật lịch sử hào hùng (từng sinh sống bên trên địa cầu) và một vị Bồ Tát lên đường kèm:

Xem thêm: lã giang trung là ai

1. Cùng với Phật Đại Nhật là vị Ca-la-ca-tôn-đại (sa. krakuccanda) và Phổ Hiền Bồ Tát (sa. samantabhadra).
2. Cùng với Phật Bất Động (sa. akṣobhya) là vị Ka-na-ca-mâu-ni (sa. kanakamuni) và Kim Cương Thủ Bồ Tát (vajrapāṇi).
3. Cùng với Phật chỉ Sinh là vị Phật lịch sử hào hùng Ca-diếp (sa. kāśyapa) và chỉ Thủ Bồ Tát (ratnapāṇi).
4. Cùng với Phật Bất Không Thành Tựu là vị Phật Di-lặc và Phổ Chuỳ Thủ Bồ Tát (viśvapāṇi).
5. Cùng với Phật A-di-đà là đại thế chí người yêu tát và Quán Thế Âm Bồ Tát (sa. avalokiteśvara).

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Fo Guang Ta-tz'u-tien. Fo Guang Ta-tz'u-tien pien-hsiu wei-yuan-hui. Taipei: Fo-kuang ch'u-pan-she, 1988. (Phật Quang Đại Từ điển. Phật Quang Đại Từ điển biên tu uỷ viên hội. Đài Bắc: Phật Quang xuất bạn dạng xã, 1988.)
• Das Lexikon der Östlichen Weisheitslehren, Bern 1986.
• The Threefold Lotus Sutra (Kosei Publishing, Tokyo 1975), tr. by B. Kato, Y. Tamura, and K. Miyasaka, revised by W. Soothill, W. Schiffer, and P.. Del Campana
• The Mahayana Mahaparinirvana Sutra (Nirvana Publications, London, 1999-2000), tr. by K. Yamamoto, ed. and revised by Dr. Tony Page
• The Sovereign All-Creating Mind: The Motherly Buddha (Sri Satguru Publications, Delhi 1992), tr. by E.K. Neumaier-Dargyay

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Nhơn
• Thần
• Thánh
• Tiên
• Chúa
• Ngũ chi đại đạo
• Tứ đại

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Wikimedia Commons đạt thêm hình hình họa và phương tiện đi lại truyền đạt về Phật.