thi sách là ai

Bách khoa toàn thư ngỏ Wikipedia

Thi Sách (chữ Hán: 詩索, ? - 15 mon một năm 40) hoặc Thi (tiếng Trung: ), là một trong anh hùng chủ yếu trị thời kỳ Bắc nằm trong nhập lịch sử dân tộc nước Việt Nam. Ông được nghe biết là ông xã của Trưng Trắc, vị nữ giới thủ lĩnh ở Lĩnh Nam đang được nổi dậy tiến công lại Thái thú Tô Định và đăng quang nữ giới vương vãi nhập một thời hạn ngắn ngủi, trước lúc bị Phục Ba tướng tá quân Mã Viện vượt mặt.

Bạn đang xem: thi sách là ai

Ghi chép sử sách[sửa | sửa mã nguồn]

Cuộc đời[sửa | sửa mã nguồn]

Thi Sách là kẻ thị xã Chu Du[1], quận Giao Chỉ. Ông cưới Trưng Trắc, phụ nữ đầu Lạc tướng tá thị xã Mê Linh, thực hiện thiếp[2].

Năm Giáp Ngọ (34), Tô Định lịch sự thay cho Tích Quang thực hiện Thái thú quận Giao Chỉ, thực hiện nhiều điều tàn bạo, bám theo Đại Việt sử ký toàn thư, Thi Sách bị Tô Định sát sợ hãi nhưng mà ko phân tích nguyên vẹn nhân. Nhưng những kiệt tác như Việt sử tân biên soạn tiếp sau đó bảo rằng Thi Sách đang được ngăn chặn tổ chức chính quyền Tô Định, còn gửi thư hạch sách tội khiến cho Tô Định tức giận dỗi trong tâm nhưng mà phái mến khách hàng cút hành mến (ám sát) ông.[3] Còn sách Thủy kinh chú, một kiệt tác khoảng chừng thế kỉ 6 ghi lại chuyện Giao Chỉ, lại ghi nhận Thi Sách còn sinh sống tối thiểu là cho tới khi Mã Viện tràn quân nhập.

Tháng hai năm sau (40), bà xã ông là Trưng Trắc nằm trong em gái là Trưng Nhị nổi loàn và tiến công lùi được Tô Định và xưng Vương. Sau này, Trưng vương vãi bị Mã Viện dẹp tan.

Tên Thi hoặc bọn họ Thi[sửa | sửa mã nguồn]

Sách Hậu Hán thư là cuốn sử trước tiên chép về Trưng Trắc, đem đoạn:

"Trưng Trắc fake, Mê Linh thị xã lạc tướng tá chi nữ giới dã. Giá vi Chu Diên nhân Thi sách thê. Thậm kiêu hùng."[4]

Vào thế kỷ 6, Lịch Đạo Nguyên kể từ Trung Quốc lịch sự Giao Chỉ, mang đến vùng Mê Linh. Khi quay trở lại nước, ông ghi chép sách Thủy kinh chú, nhập tê liệt đem đoạn:

Chu Diên Lạc tướng tá tử, danh Thi, sách Mê Linh Lạc tướng tá nữ giới, danh Trưng Trắc, vi thê. Trắc vi nhân hữu đảm dũng, tương Thi khởi tặc. Mã Viện tương binh thảo Trắc, Thi tẩu nhập Cấm Khê (quyển 37, tờ 6a. Nguyên tác không tồn tại vệt phẩy)[5].

Theo GS. Nguyễn Lý Tưởng thì câu văn bên trên đem nghĩa là: "Con trai Lạc tướng tá thị xã Chu Diên thương hiệu là Thi, chất vấn phụ nữ Lạc tướng tá thị xã Mê Linh thương hiệu là Trưng Trắc thực hiện bà xã. Trắc là người dân có can đảm và mạnh mẽ và dũng lược, cùng theo với Thi nổi lên thực hiện giặc. Mã Viện lấy quân tiến công xua đuổi. Trắc, Thi chạy nhập Cấm Khê" (ở trên đây "sách" Có nghĩa là "hỏi"). Nhưng vì như thế câu văn chữ Hán thời xưa không tồn tại vệt câu, dễ dàng lộn lạo câu này qua quýt câu không giống, nên những lúc chú mến phần chủ yếu văn ghi chép về Hai Bà Trưng nhập Hậu Hán thư của Phạm Diệp, Thái tử Lý Hiền đời căn nhà Đường đang được chép lầm là Thi Sách. Sau, những người sáng tác không giống cứ bám theo này mà chép lại nên sai mãi về sau. Người phân phát sinh ra việc này là học tập fake Huệ Đống, đời căn nhà Thanh[6].

Xem thêm: út nhị mino là ai

Ngoài đi ra, bám theo một số trong những người sáng tác nhập tê liệt đem Phạm Văn Sơn[7] thì Thi Sách đem bọn họ Đặng. Trái lại, nhập ngọc phả đình Nại Xá (huyện Đan Phượng), thì lại ghi ông là kẻ bọn họ Dương.

Thần tích[sửa | sửa mã nguồn]

Theo Nại Tử xã Thần miếu sự tích nguyên vẹn gốc bên trên xã Hồng Hà, Đan Phượng, Hà Nội Thủ Đô (Trang 8 - 12) đem ghi như sau:

Dương Thi Sách là kẻ Chu Diên là con cái của Lạc tướng tá Dương Tỉnh Thái Bình, u là Hồ Thị Nhữ, sinh ngày mùng 10 mon 6. Nghe rằng Ả Lã Nàng Đê (Trưng Trắc) là người dân có sắc đẹp kiều diễm nhưng mà vẫn ko lấy ông xã bèn rằng với Lạc tướng tá, Lạc tướng tá rằng rằng: Ta và Lạc tướng tá Phong Châu trước đang được đem ước nguyện. Nay nghe đem nường Ả tê liệt hợp lý và phải chăng là duyên chi phí tấp tểnh vậy. Bèn cho những người cho tới chất vấn đón về (tức ngày mùng 10 mon 11). Tại khu đất Chu Diên nhì bọn họ đều nằm trong phấn chấn mừng. Bấy giờ đem người phương Bắc là Tô Định lưu giữ chức Thái thú Giao Chỉ là kẻ thống trị bạo ngược nghiêm ngặt, tạp vụ u ám khiến cho người phương Nam ko ngoài lầm than vãn ân oán thán. Tô Định rượu trà vô đối nghe rằng đem phụ nữ của Lạc tướng tá khu đất Mê Linh là Trưng Ả Nương là người dân có vẻ đẹp rộng lớn người. Hắn ngay lập tức lấy quân cho tới đóng góp ở mặt mày sông, rồi xông hẳn nhập khu đất Mê Linh chất vấn Trưng công. Trưng công cứ thực nhưng mà kể lại, rằng rằng:Một người phụ nữ há được được gả cho tới nhì người tài xuất sắc chăng? Tô Định kể từ tạ rồi đi ra thu quân mã tiến thủ trực tiếp cho tới Chu Diên cho tới căn nhà Dương Thi nhằm chất vấn. Thi Sách tuy rằng xuất thân thiết học tập trò tuy vậy cũng phổ biến lược thao, bèn kháng cự lại, song mặt mày mắng rồi tiến công nhau. Khi tê liệt Tô Định đồ mưu trước tiên người sử dụng vũ khí nhưng mà Dương Sách thì tay ko. Thi Sách tuy rằng đem chí dũng há, tuy vậy sao hoàn toàn có thể lấy mức độ bọ nhằm tiến công lại với vạn cỗ xe pháo xe vậy. Ông thua thiệt chạy cho tới Tử Khê nhưng mà Dương công lối nằm trong vậy (tức ngày 11 mon 12 thì hoá).

Dương Công đang được bị tiêu diệt. Tô Định lần giết thịt không còn bọn họ sản phẩm căn nhà Dương công, Trưng nữ giới vương vãi bèn chạy về khu đất Mê Linh trao đổi phân tích sự tình của Thái thú. Lạc tướng tá Trưng công ngay lập tức mộ đấu sĩ giỏi nhất thực hiện quân tiền phong. Trưng nữ giới vương vãi vì như thế thù ghét Tô Định là người tham lam tàn bạo ngược giết thịt ông xã bản thân nên đang được dấy quân cho tới chất vấn tội Tô Định. Sau tê liệt tiến công thu được 65 trở thành ở vùng Lĩnh Nam, rồi đăng quang vua, tôn phong cho tới ông xã là Quốc vương vãi Thiên tử Đông Hán Đại vương vãi, còn bản thân thì tự động xưng là Quốc Thiên tử, coi thương hiệu Ả Lã Nàng Đê là tên gọi thụy. Thời Đông Hán mệnh lệnh cho tới Mã Viện cho tới xâm cướp, Trưng vương vãi tiến công nhau ở khu đất Lãng Bạc đãi. Đánh nhau với Mã Viện từ trên đầu cho tới cuối là rộng lớn 150 trận Vương biết tình thế ko thể kháng nâng được, nên rút về đóng góp lưu giữ ở Tử Khê, lập miếu thờ Dương công. Phường Tử Khê, Nại Tử vốn liếng là điểm Dương Công Thi Sách chiến bại chạy cho tới Châu Vi nhưng mà bị tiêu diệt ở địa phận Nại Tử.

Trưng nữ giới phục sinh lại tổ quốc, đăng quang ban cho tới phường Nại Tử ko nên đóng góp tô thuế, phu dịch. Phường Tử Khê, Nại Tử vâng mệnh. Cho họp những quan tiền tôn Dương công thực hiện Quốc vương vãi Thiên tử Đại vương vãi, ở thời Đông Hán xưng là Đông Hán Đại vương vãi...

Xem thêm: be group là của ai

Thư cảnh cáo Tô Định[sửa | sửa mã nguồn]

Nguyên tác bằng văn bản Hán, tạm thời dịch:

Phương Nam tuy rằng nhỏ tuy nhiên ức vạn hình hài cũng chính là con cái đỏ ối của triều đình cả; kẻ cút tuyên dương đức hóa, cốt nên lấy việc yên ổn dân trước không còn.
Ngươi (chỉ Tô Định) ni thao tác làm việc chủ yếu trị, bắt tội người rằng trực tiếp, lũ tiếp hoặc, yêu thương kẻ luồn lọt bợ nâng, cho tới hầu gái được nhúng nhập chủ yếu trị, cho tới nịnh hót thần được thường xuyên quyền. Lúc nào thì cũng bô bô thì thầm thương dân, thế nhưng mà tấm lòng tách lột kẻ bên dưới càng ngày càng dữ! Rán mỡ dân nhằm thỏa lòng dục, cậy bản thân sức khỏe thể như gươm Thái A sắc bén, nào là biết cơ bản thân nguy cấp ngập như giọt sương sớm dễ dàng tan!
Nếu ko sửa thay đổi quyết sách cho tới rộng thoải mái thì nguy cấp vong cho tới điểm đấy!

Tài liệu này của ông Hoàng Thúc Hội, tức Cúc Hương. Phạm Văn Sơn (Việt sử tân biên [tập 1, tr. 164-165]) và Nguyễn Q. Thắng–Nguyễn chống Thế (Từ điển anh hùng lịch sử dân tộc Việt Nam, tr. 833) đều đang được dẫn lại nhập sách của tôi.

Tuy nhiên, trên đây có lẽ rằng chỉ là một trong kiệt tác hư hỏng cấu trọn vẹn của Cúc Hương nhập kiệt tác ông ghi chép về Trưng vương vãi. Vào khi ông sinh đi ra, nước Việt Nam đang được nhập thời gian Pháp nằm trong, nên đặc biệt có lẽ rằng ông đang được gửi gắm tư tưởng của tôi qua quýt những sáng sủa tác của tôi.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

  • Hai Bà Trưng

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Sách tham lam khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  • Phan Huy Lê-Trần Quốc Vượng-Hà Văn Tấn-Lương Ninh, Lịch sử Việt Nam (tập 1). Nhà xuất phiên bản. Đại học tập & THCN, Hà Nội Thủ Đô, 1983.
  • Phạm Văn Sơn, Việt sử tân biên (tập 1). Nhà xuất phiên bản Khai Trí, TP Sài Gòn, 1968.
  • Nguyễn Q. Thắng–Nguyễn chống Thế, Từ điển anh hùng lịch sử dân tộc Việt Nam. Nhà xuất phiên bản. Khoa học tập Xã hội, Hà Nội Thủ Đô, 1992.
  • Lê Đình Sỹ căn nhà biên (2010), Thăng Long Hà Nội Thủ Đô những trang sử vinh quang kháng nước ngoài xâm, Nhà xuất phiên bản Hà Nội
  • Hậu Hán thư
  • Thủy kinh chú